Dokuzyerde namaz kılmak mekruhtur: 1. Yol ortasında; çünkü gelip geçenlere engel olur ve herkesin o yoldan geçme hakkı zedelenir. 2. Develerin çöküp yattığı yerde, 3. çöplüklerde, 4. Hayvan boğazlanan yerde, (mezbahada) 5. Bumezhebe göre vücudun bir yerini birkaç defa kaşımak, sakalı ile oynamak, elbisenin bir ucunu omuza atmak, önünden geçmek isteyene eliyle engel olmak gibi fiiller amel-i kesîre, vücutta bir yeri hafifçe kaşımak, işarette bulunmak, kendisini rahatsız eden sinek vb.ni uzaklaştırmak gibi fiiller amel-i kalîle örnek olarak NAMAZ- Farsca kökenli bir kelimedir.Tekbir ile başlayıp selam ile sona eren farz ibadet, ABDEST - Farsca "El Suyu"demektir.Müslüman bir kişinin namaz kılmadan önce bazı organlarını yıkaması veya mesh etmesidir., GUSÜL - Kişinin hiçbir kuru yer kalmıyacak şekilde vucüdunun her yerini güzelce yıkaması, TEYEMMÜM - Kişinin su bulamadığı veya suyu kullanma imkanı 11) Secdeye varırken önce dizleri, sonra elleri, sonra yüzü vere koymak. Secdeden kalkarken önce yüzü, sonra elleri, sonra dizleri kaldırmak. 12) Tahiyyatı sessizce okumak. 13) Selama sağdan başlamak. 14) Sütre edinmek (Önü açık yerde namaz kılarken önüne sütre koymak) Namazı Bozan Şeyler. 1) Namazda konuşmak. Sual Namaz kılarken, namazın farzlarına, vaciplerine, sünnetlerine uyulduğu gibi, namazda mekruh olanlardan da sakınmak gerekir mi? Cevap: Bu konuda Dürr-ül-muhtâr ve bunun şerhi olan Redd-ül-muhtârda buyuruluyor ki: “Namazın mekruhları iki türlüdür: Yalnız mekruh denildiği zaman Tahrimen mekruh demektir ki, delilinden zan ile anlaşılan yasaklardır. Yasak olmasına bir Fast Money. Sual Namazı bozan şeyler nelerdir? CEVAP Namazı bozan şeylerden bazıları şunlardır 1- Konuşmak. 2- Kendisi işitecek kadar gülmek. 3- Bir farzı terk etmek. [Mesela rükuya varmadan secdeye gitmek] 4- Dünya işi için veya ağrı, üzüntü sebebi ile, yüksek sesle ağlamak. 5- Ah, of diye inlemek, uf diye sıkıntıyı bildirmek. Hasta, elinde olmadan ah, of derse bozulmaz. 6- Özürsüz öksürmek. 7- Ameli kesir. Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak veya kapalı kapıyı açmak gibi 8- Kendi işitemeyecek kadar sessiz okumak. 9- İmamdan ileri durmak. 10- Özürsüz bir saf kadar yürümek. 11- Saçını veya sakalını taramak. 12- Çocuğunu kucaklamak. 13- Bir şey yiyip içmek. 14- Diş arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak. 15- Ağzındaki şekerin lezzetini duyup, suyu boğazına kaçmak. 16- İki eliyle başındaki takkesini çıkarıp giymek. Namazda iken düşen takkeyi bir el ile almalı, iki el ile de almak bozmaz diyen âlimler vardır. 17- Özürsüz, göğsünü kıbleden çevirmek.. 18- Secdede iki ayağını yerden kaldırmak. Bozmaz diyenler de vardır. Bir an kalkması bozmaz. 19- Kur'anı, manası bozulacak kadar yanlış okumak. 20- Çocuk emzirmek. 21- Başkasının sözü ile yerini değiştirmek. 22- Ceketini giymek. 23- İmamdan başkasının duasına âmin demek. 24- Necasetli yerde durmak veya necasetli yere secde etmek. 25- Bir rükünde, üç kere sübhânallah diyecek kadar avret yeri açılırsa, beden ve elbisede namazı bozacak kadar necaset varsa, aynı imama uymuş olan kadınla yan yana durmuşsa namaz bozulur . 26- İmam, bir rükne başlamadan önce, bu rükne başlayıp bitirmek. 27- Manayı bozacak şekilde teganni ile okumak. Teganni ile okuyan bir imam arkasında kılınan namazın tekrar kılınması lazımdır. Halebi Buradaki kelimelerin açıklanması Amel-i kesir Namazı bozan çok hareket. Rükün Namazın içindeki bir farz. Rüku Namazda, elleri dize koyup yaklaşık 90 derece eğilmek. Necaset Gaita, idrar, kan gibi pislik. Teganni Teganni, ırlamak, sesini hançeresinde tekrarlayıp türlü sesler çıkarmaktır. Yani, musiki perdesine uydurmak için, hareke, harf ve med [uzatmak] eklemek veya çıkarmak suretiyle kelimeleri bozmak demektir. Fıkıh Dinde yapılması ve yapılmaması gereken işleri bildiren ilim. Bu ilimden kendisine lazım olanları öğrenmek farzdır. Sual Kadının sarkan saçının dörtte biri, bir rükün kadar açık olursa, namazı bozulurmuş. Rükün nedir? CEVAP Namazın içindeki farzlara rükün denir. Hepsi beştir Kıyam, kıraat, rüku, sücud ve son teşehhüdde oturmak. Saçı açılan kadın, bir âyet okuyacak kadar veya üç kere sübhanallah diyecek kadar bir zamanda saçını kapatamazsa, namazı bozulur. Sual Namaz kılarken küçük çocuğum secde esnasında sırtıma bindi. Secdeden doğrulurken düşmesin diye bir elimle tuttum. Çocuk yavaşça düştü. Namazım bozuldu mu? CEVAP Evet bozuldu. Halebi Sual Ağlamak, namazı bozar mı? CEVAP Ağrı, üzüntü sebebiyle, namazda sesli ağlamak namazı bozar. Sessiz gözyaşı ile ağlamak veya Cenneti veya Cehennemi hatırlayarak sesli ağlamak namazı bozmaz. Dürr-ül-muhtâr Sual İkinci rekatta rükuyu unutup direkt secdeye giden, 3. rekatta rükuyu unuttuğunu hatırlarsa, ne yapması lazım? CEVAP Rükuyu unutunca telafisi mümkün değildir, namaz bozulur. Sual Namazın bir rekatında 2 secdeyi de yapmadığını hatırlayanın ne yapması lazım? CEVAP Rükuyu unutmak gibi olup namaz bozulur. Sual Namazda üç kere el kaldırılırsa, namaz bozulur deniyor. Mesela 1 kere bir yerimizi kaşımak için kaldırdık, bundan sonra 2 kere de esnerken ağzımızı kapamak için kaldırsak namaz bozulur mu? CEVAP Eğer bir rükünde ise namaz bozulur. Sual Namazda iken öksürünce balgam geliyor, yutuyorum. Namazım bozuluyor mu? CEVAP Balgam yutmak orucu da namazı da bozmaz. Sual İmdat diye bağıran olunca, namazı bozmak caiz mi? CEVAP Evet. Sual Kıbleye yanlış duranı, düzeltmek namazını bozar mı? CEVAP Bozmaz. Sual Namaz kılarken bazen alışkanlık icabı dalgınlıkla bazı âyetlerin sonunda "sadakallahül azim" demek namazı bozar mı? CEVAP Namazı bozmaz. Fakat kasten yapılırsa mekruh olur. Sual Bazen namaz kılarken kravat boğazımızı sıkacak derecede sıkıyor, hafifçe gevşetebilir miyiz? CEVAP Tek el ile kravatı gevşetmek namazı bozmaz. Sual Gülmek abdesti ve namazı bozar mı? CEVAP Namazda tebessüm, namazı da, abdesti de bozmaz. Yanındakiler işitirse, kahkaha denir. Kendi de işitmezse, tebessüm denir. Yalnız kendi işitirse Dahk denir. Dahk, yalnız namazı bozar. Kahkaha, hem abdesti hem namazı bozar. Şafii mezhebinde ise, kahkahayla gülmek, sadece namazı bozar, abdesti bozmaz. Sual Namazın sahih olmaması ile kabul olmaması aynı mıdır? CEVAP Kabul olmakla sahih olmak ayrıdır. Namaz sahih olursa da kabul olmayabilir, yani sadece borç ödenir, sevap verilmez. Sahih olmazsa, zaten kabul olmaz. Mesela abdestsiz namaz kılmak sahih olmaz, mesela kıraat okumadan kılınan namaz sahih olmaz. Yani o hiç namaz olmaz. Sual Namazın fasid olması ne demektir? CEVAP Fasid bozulmak demektir. Namaz bozulmuş olur. Sual Ahiret için düşünerek ağlamak namazı bozar mı? CEVAP Hayır. Sual Bir âlimi düşünerek ağlamak namazı bozar mı? CEVAP Onun şahsı için, dünyalık için olursa bozar. Ahiret için ise bozmaz. Sual Bir rükünde başını, sonra kaydırarak ensesini, sonra kulağını kaşımak üç kaşımak sayılıp namaz bozulur mu? CEVAP Bozulmaz. Elini bir kere kaldırmış olur. Bir kaşımak sayılır. Sual Bir uzvun dörtte biri açılsa, tamamı açılmış mı sayılır? CEVAP Evet. Sual Secde yerine gelen bebeği el ile itmek, namazı bozar mı? CEVAP Hayır. Sual Çocuklar, namazda hareket edince bir el ile veya ayakla "yapmayın" manasında hafifçe vurmak namazı bozar mı? CEVAP Evet. Sual Namaz kılarken pantolonu çekmek namaza zarar verir mi? CEVAP El açık olarak çekilirse namaza zarar vermez. Hafif tutup çekilirse mekruh olur. Dar pantolonu iyice kavrayıp iki elle çekilirse namaz bozulur. Namaz kılan, mecbur değilse geniş pantolon giymeli, pantolonu hiç çekmemelidir. Sual Ayakta namazda iken cebimden bazen küçük mushaf veya muska yere düşüyor. Bir elimle alıp cebime koysam, namazım bozulmuş olur mu? CEVAP Bozulmaz. Sual Zammı sure okurken küfre düşürücü şekilde manayı bozan yanlışlık yapılıp, sonra düzeltilince namaz bozulur mu? CEVAP Bozulmaz. Sual Teşehhüdde iken, biri, beni seccade ile kenara çekti. Namazım bozuldu mu? CEVAP Bozulmadı. Zaruretsiz çeken günaha girer. Sual Namazda dua okurken aynı kelimeyi birkaç kere tekrar edersek, namaz bozulur mu? CEVAP Bozulmaz. Sual Sağ ayağın baş parmağı yerden kaldırınca namaz bozulmuş olur mu? CEVAP Bozulmuş olmaz. Sağ ayak yerden kalkmış olsa da bozulmaz. Sual Namazda herhangi bir sure okurken en az kendimiz duyacak kadar bir sesle mi söylemeliyiz yoksa hiç ağız kıpırdanmadan kalbden okumak diye bir şey var mıdır? CEVAP Kendimiz duymadan okuma geçerli değildir. Namaz sahih olmaz. Okumaya kıraat denir. Kıraat kendi duyacak kadar sesli okumaktır. Sual Sabah namazını güneş doğarken kılmak mekruh mu? CEVAP Güneş doğmaya başlayınca, hiç namaz sahih olmaz, kabul olmaz. Güneş doğduktan sonra 45-50 dakika hiç kılınmaz. Güneş doğana kadar kılıp bitirmek gerekir. Sual Geciken namazı sabah güneş tam doğarken ve ikindi vakti güneş batarken kılmalı mı yoksa bekleyip kaza mı etmek gerekir? CEVAP İkindi namazını güneşin batmasına üç saniye kalsa bile hemen kılmalıdır. Yani Allahü ekber denecek kadar zaman kalsa kılınır. Ama sabah öyle değil. Eğer namaz kılarken güneş doğarsa o namaz sahih olmaz. Güneş doğduktan 50 dakika kadar sonra kaza etmek gerekir. Sual Namaz kılarken 3 defa kaşımak namazı bozar mı? CEVAP Evet bir rükünde üç defa kaşımak bozar. Üç defa kaşımak demek, eli üç defa kaldırarak kaşımak demektir. Bir defa kaldırıp üç beş defa kaşımak bir kaşımak demektir. Sual Amel-i kesir namazı bozar deniyor. Amel-i kesir nedir? CEVAP Amel-i kesir, namazı bozan çok iş, çok hareket demektir. Amel-i kalil, namazı bozmayan az iş, az hareket demektir. [Diğer adı amel-i yesirdir.] Namaz kılarken başını, yüzünü etrafa çevirmek amel-i kalil olup mekruhtur. Falanca şey nerede? diye sorana, eli ile kolu ile işaret etmek de amel-i kalil olup mekruhtur. Amel-i kesirin beş türlü olduğu bildirilmiştir 1- Uzaktan bakan bir kimse, namaz kılanın yaptığı çok hareketlerden dolayı onun namazda olmadığına şüphe etmediği iştir. Namaz kıldığında şüphe ederse o iş amel-i kalildir. [Bir kimse, namaz kılarken çok hareket etse, bu kısım kamera ile tespit edilse, sonra bu kesit seyredilse, bu kimse namaz kılmıyor intibaını uyandırırsa, bu amel-i kesir olur, namazı bozar.] 2- Adeten iki el ile yapılan iş ameli kesirdir. O iş, bir el ile de yapılsa yine namazı bozar. Mesela, sarık sarmak, elbise giymek, düşmekte olan pantolonunu çekip kayışını bağlamak gibi iki el ile yapılması gereken işler, bir el ile de yapılsa da amel-i kesir olur, namazı bozar. Bir kadın açılan başörtüsünü, az bir hareketle örtmesi mümkün olmazsa, kapatmaya uğraşması amel-i kesir olup namazı bozar. Yanındaki kimseye vurmak namazı bozar. Bu vurmak, ya düşmanlıktandır veya onu terbiye etmek içindir, yahut şakalaşmak için olur. Üçü de amel-i kesir olup namazı bozar. Yanında hareket eden çocuğa dur oynama diye eli ile veya ayağı ile vurmak da amel-i kesir olup namazı bozar. Âdeten bir el ile yapılan iş amel-i kalildir. İki el ile yapılsa da namazı bozmaz. Mesela pantolonun fermuarını kapatmak, yanında duran elektrik düğmesine basıp elektrikleri yakmak veya söndürmek, yahut açık kapıyı eli ile iterek kapatmak amel-i kalildir, namazı bozmaz. Düşen takkeyi giymek de bozmaz. 3- Peş peşe yapılan üç hareket amel-i kesirdir. Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak, saçını taramak veya kapalı kapıyı açmak, ağzındaki ufak bir şeyi üç kere çiğnemek yahut eritip yutmak, namazı bozar. Diş arasında kalmış, nohuttan küçük şeyi yutmak bozmaz ise de, küçük de olsa, mesela bir susam tanesini dışardan alıp yutmak bozar. Başını çevirip gelene bakmak, mekruh ise de, namazı bozmaz. göğsünü kıbleden çevirirse namazı bozulur. Sorulan veya istenilen bir şey için baş, göz ve kaş ile işarette bulunulsa, namaz bozulmaz. Fakat bir namaz kılana, "Yanında namaz kılacak kimseye yer ver biraz ileri git" denilince, o da bu emre uyarak hareket etse, namazı bozulur. Çünkü namaz içinde Allah'tan başkasının emrine uymuş olur. Fakat kendiliğinden çekilirse namaz bozulmuş olmaz. 4- Kasten yapılan işler. Mesela namaz kılan bir kadını kocası şehvetle tutar veya öperse, yahut bir çocuk emer de süt çıkarsa namazı bozulur. 5- Bu kavle göre, namaz kılana göre çok hareket namazı bozar. Yani bir kimse, benim yaptığım amel-i kesirdir, bu namazı bozar diyorsa, bu kavle göre namazı bozulur. Sual Son safta yer olmadığı ve en arkada tek başına durmak da mekruh olduğu için, ön saftaki bir kimseye, hafifçe dokunarak çağırsak, o da, yanımıza gelse, namazı bozulmuş olur mu? CEVAP Sizin emrinize uyarak hemen geri giderse, namazı bozulur. Fakat yalnız kalmasın diye, kendi iradesi ile geriye giderse, namazı bozulmuş olmaz. Sual Namazda iken, daha önce yenilen şekerin tadını duymak namazı bozar mı? CEVAP Namazda önce yenilen şekerin tadını duymak, hattâ onu tükürükle yutmak namazı bozmaz. Sual Namazda öksürmek namazı bozar mı? CEVAP Özürsüz öksürmek, öksürür gibi ses çıkarmak namazı bozar. Kendiliğinden olursa, bir rahatsızlıktan olursa bozmaz. Namazda salevat getirmek Sual Namaz kılarken, Peygamber efendimizin ismi geçince salevat okunur mu, bunun gibi Allahü teâlânın ismi geçince, celle celalüh denir mi? CEVAP Namazda bunlar söylenmez, söylenirse namaz bozulur. S. Ebediyye Sual Namazda, elhamdülillah diyenin, namazı bozulur mu? CEVAP Hayır, bozulmaz. Eğer aksırdıktan sonra derse, yine namazı bozulmaz. Fakat aksırdıktan sonra Elhamdülillah diyenin, namazı bozulur diyen âlimler de olduğu için, dememek iyi olur. Sual İmamla kılarken dalgın olsa, imamla birlikte rükû edemese, sonra rükû yapıp secdede yetişse namazına zarar gelir mi? Secdeye de yetişemese ne olur? CEVAP İmam bir rüknü bitirdikten sonra, bu rükne başlayanın namazı kabul olur. Yani rükûu yapıp secdede imama yetişenin namazı sahih olur. Secdeye de yetişemezse, iki rüknü kendi başına yaptığı için namazı sahih olmaz. İki rükû ve üç secde yapmak Sual Bir kimse, rükû yaptıktan sonra zamm-ı sure okumadığını hatırlasa, sonra dönüp okuduktan sonra tekrar rükû yapsa, iki rükû mu yapmış olur, bir mahzuru olur mu? Bir de unutup üç kere secde etmek namazı bozar mı? CEVAP Namazdan olmayan fazla hareketler, namazı bozar; fakat rükû ve secdeleri çok yapmak bozmaz, secde-i sehv gerekir. Dışarıdan müdahele etmekle bozanlar Sual Dışarıdan müdahale etmekle namazı bozanlar nelerdir? CEVAP Bazıları şöyledir 1- İmamdan başkasının duasına âmin demek bozar. Yanımızdaki biri, işitebileceğimiz kadar sesle Fatiha okusa, biz onun okuduğu Fatiha’ya âmin dersek namaz bozulur. Yahut biz yalnız namaz kılarken, yanımızda cemaatle namaz kılınsa, o cemaatin imam Fatiha’yı okuyunca bizim âmin dememiz namazı bozar; çünkü o kendi imamız değildir. Yahut biri yanımıza gelip Allah senin günahlarını affetsin dese, biz de âmin desek namazımız bozulur. Hoparlörden çıkan ses de, imamın kendi sesi olmadığı için, imamın hoparlörle okuduğu Fatiha’dan sonra âmin demek de namazı bozar. 2- Başkasının sözüyle yerini değiştirmek, mesela imamla beraber iki kişi namaz kılarken, üçüncü bir kişi gelip, imamın yanındaki duran kimseye, arkaya gel dese veya omzuna vursa, o da gelen kimseye uyup geriye gelse namazı bozulur. Kendi arzusuyla, gelirse bozulmuş olmaz. 3- Namaz kılarken yanına gelen biri, biraz çekil de, ben de yanına sıkışayım dese, o da, onun sözüyle yer açsa namazı bozulur; çünkü namazda başkasının emriyle hareket etmiştir. 4- İmamından başkasının yanlışını düzeltmek namazı bozar. Mesela başka birisi Kur’an-ı kerim okurken yanlış okusa, namaz kılan da, kelimenin doğrusunu söylese namazı bozulur; çünkü kendi imamından başkasına cevap verilmiş oluyor. Kendi imamı yanlış okusa düzeltmek yahut âyetin devamını getiremese, ona hatırlatmak bozmaz. 5- Birisi çağırınca veya bir şey sorunca, La havle ve la kuvvete illa billah veya Sübhanallah yahut La ilahe illallah demek namazı bozar. Namazda olduğunu bildirmek için söylerse, namaz fasid olmaz. Sorana cevap maksadıyla söylerse bozulur. Bu inceliğe dikkat edilmelidir. 6- Diliyle veya eliyle başkasının selamını almak bozar. Biri biz namaz kılarken bilerek veya bilmeyerek bize selam verse, biz de alsak veya elimizle aldığımız bildirsek, mesela elimizi göğsümüze koysak veya başımıza kaldırsak, cevap olacağı için namaz bozulmuş olur. 7- Aksırıp Elhamdülillah diyene, Yerhamükallah demek bozar. Çünkü onun hamd etmesine cevap verilmiş oluyor. 8- Bir musibet, kötü bir haber işitince, İnna lillah ve inna ileyhi raciun demek bozar; çünkü o habere cevap verilmiş oluyor. Namaz kılarken biri gelip, deden öldü dese, o da İnna lillah… dese namazı bozulur; çünkü dışarıdan birisine cevap verilmiş oluyor. 9- Allahü teâlânın ismi işitilince, Celle celalüh, tebarekallah gibi bir söz söylemek bozar; çünkü bu da dışarıdan birine cevap vermek sayılıyor. 10- Resulullah efendimizin ismini işitince, Sallallahü aleyhi ve sellem demek veya başka salevat getirmek namazı bozar; çünkü bu da dışarıdan birine cevap vermek demektir. 11- Biz namaz kılarken yanımızda başka cemaat teşekkül etse, o imam, Semi’ Allahü limen hamideh dediği zaman, biz Rabbena lekel-hamd desek namazımız bozulur; çünkü başka birisinin sözüne cevap vermiş oluyoruz. Hoparlörden gelen, Semi’ Allahü limen hamideh sesine, Rabbena lekel-hamd diyerek cevap vermek de, başka birisine cevap vermek gibidir. Resulullah efendimiz, namazda rükûdan kalkarken, Semi’ Allahü limen hamideh deyince, ilk safta bulunan Hazret-i Muaviye, cevap olarak Rabbena lekel-hamd dedi. Böyle söylemesi takdir buyurularak, bunu söylemek kıyamete kadar sünnet olarak kaldı. Yanlış okuyunca Sual Namaz kılarken, yanlış okuyunca ne yapmak gerekir, namaz bozulur mu? CEVAP Yanlış okunduğu biliniyorsa, geriden alınıp doğrusu okunur. Namazı bozan bir yanlışlık yapılmış olsa da, böyle yapınca, namaz bozulmamış olur. Sual Namaza yeni başladım. Nasıl namaz kılacağımı örnekle açıklar mısınız? CEVAP Sabah namazının sünneti şöyle kılınır 1- Kıbleye karşı dönülür. Ayaklar birbirinden dört parmak kadar açık tutulur. Ellerin baş parmakları kulak yumuşaklarına değdirilir, avuç içleri kıble istikametine açılır. Niyet ettim. Allah rızası için bu günün sabah namazının sünnetini kılmaya dedikten sonra Allahü ekber diyerek göbek altında sağ el sol elin üzerine bağlanır. O anda kıbleye döndüğünü de bilmek lazımdır. 2- Önce Sübhaneke okunur. Euzü Besmeleden sonra Fâtiha ve Besmele çekmeden veya çekilerek bir zammı sûre okunur. 3- Zammı sureden sonra Allahü ekber diyerek rükuya eğilinir. Ellerle diz kapakları kaplanır, bel düz tutulur ve gözler ayaklara bakar, üç defa Sübhane Rabbiyel-azim denir. 4- Semi'allahü limen hamideh diyerek doğrulur. Doğrulurken, pantolonu çekmemeli ve gözlerini secde yerinden ayırmamalı. Tam dik durunca Rabbena lekel hamd denir. 5- Ayakta biraz durup, Allahü ekber diyerek secdeye gidilir. Secdede üç defa Sübhane Rabbiyel-a'lâ denir. 6- Sonra, Allahü ekber diyerek sol ayak yere yayılır, sağ ayağın parmakları kıble istikametinde bükülür, uylukların üzerinde oturulur. Avuçlar, dizin üzerine konur ve parmaklar kendi haline bırakılır. 7- Sonra Allahü ekber diyerek, tekrar secdeye varılır. 8- Secdede üç defa Sübhane Rabbiyel a’lâ dedikten sonra Allahü ekber diyerek ayağa kalkılır. 9- Ayakta besmele çekilip Fatiha ve bir zammı sure okunup, Allahü ekber diyerek rükuya eğilinir. 10- İkinci rekat da, birinci rekatta tarif edildiği gibi tamamlanır. Yalnız ikinci secdeden sonra Allahü ekber diyince ayağa kalkmayıp uyluklar üzerine oturulur, Ettehıyyatü, Allahümme salli, Allahümme barik ve Rabbena âtina dualarını okuduktan sonra önce sağa, sonra sola Esselamü aleyküm ve rahmetullah diye selam verilir ve Allahümme entesselam ve minkesselam tebarekte ya zel-celali vel-ikram denir. Sonra hiç konuşmadan, hiçbir şey okumadan sabah namazının farzını kılmaya kalkılır. Sabah namazının farzı da aynen sünneti gibi kılınır. Namazdan sonra, 3 kere istigfar yani Estagfirullah okunur, sonra, Âyet-el-kürsi, 33 er defa sübhanallah, elhamdülillah ve Allahü ekber ve bir kez Lâ ilâhe illallahü vahdehü lâ şerike leh lehül-mülkü ve lehül-hamdü ve hüve alâ külli şey’in kadir okunur. Daha sonra dua edilir. Dört rekatlı sünnetlerin ikinci rekatından sonra oturduğunda sadece tehıyyat okuyup, [yani yukarıda tarif ettiğimiz gibi ilk iki rekatı kılıp] üçüncü rekata kalkılır. Üçüncü ve dördüncü rekatlarda Fatiha ve zammı sure okuyarak, rüku ve secdelerini yapıp oturur. Ettehıyyatü, Allahümme salli, Allahümme barik ve Rabbena âtina dualarını okuduktan sonra önce sağa, sonra sola selam vererek namazı tamamlar. Dört rekatlı farzların da ikinci rekatından sonra oturduğunda sadece tehıyyat okuyup, [yani yukarıda tarif ettiğimiz gibi ilk iki rekatı kılıp] üçüncü rekata kalkılır. Ancak, üçüncü ve dördüncü rekatlarda sadece Fatiha okuyarak, rüku ve secdelerini yapıp oturur. Ettehıyyatü, Allahümme salli, Allahümme barik ve Rabbena âtina dualarını okuduktan sonra önce sağa, sonra sola selam vererek namazı tamamlar. Akşamın farzı da böyledir. Yani üçüncü rekatında zammı sure okunmaz. Vitrin üç rekâtında da, Fâtiha’dan sonra zammı sûre okunur. Üçüncü rekâtta zammı sûreden sonra, eller, kulaklara kaldırılır, tekbir getirilerek göbek altına bağlanır, sonra, Kunut duaları okunur. İkindinin ve yatsının ilk sünnetleri, diğer 4 rekâtlı sünnetler gibidir. Ancak ilk teşehhütte Ettehıyyatü’den sonra salli barikler, üçüncü rekâta kalkıldığında ise önce Sübhaneke okunur. Kadın ise namaz kılarken, elleri erkekler gibi kulaklara getirmez, elleri omuz hizasına kaldırıp, niyet eder, elleri göğsü üzerine bağlar. Rükuda tam düz durmaz. Secdede dirsekleri yere yayar. Tehıyyatta uylukların üzerine oturur. Yani, ayaklarını sağa çıkararak yere oturur. El parmakları birbirine yapışık olur. Sual Namazda niyet etmek ne demektir? CEVAP Namazda niyet etmek demek, o namazın ismini, vaktini, kıbleyi, cemaatle kılıyorsa imama uymayı veya imam olmayı kalbinden geçirmek demektir. Sual Namazda ilk tekbir getirilirken eller kulakta mı olacaktır? CEVAP Namaza başlarken, erkekler iki eli kaldırır, baş parmak uçları kulak yumuşağına değer. Avuç içleri kıbleye döndürülür. Eller kulaktan ayrılırken, Allahü ekber demeye başlanır, göbek altına bağlarken bitirilir. Allahü ekber denildikten sonra da eller bağlansa namaz bozulmuş olmaz ise de, bahsettiğimiz tarife uygun yapılması iyi olur. Sual Namaza tekbir getirince mi başlamış oluyoruz, elleri bağlayınca mı? CEVAP Ellerin önemi yok, tekbir getirince başlanmış oluyor. Sual Seccadesiz namaz kılınır mı? CEVAP Namaz, temiz olan her yerde kılınır. Seccade şart değildir. Toprak üzerinde, hasır üzerinde, kilim üzerinde, temiz olan her şey üzerinde namaz kılınır. Namaz kılacak yer bulunamadığı takdirde ayakkabı ile girilen, fakat necaset görülmeyen odalarda da kılınır. Sual Bir rekat namaz, ne zaman başlar, ne zaman biter? CEVAP Birinci rekat, namaza durunca, diğer rekatlar ayağa kalkınca başlar, tekrar ayağa kalkıncaya kadar devam eder. Son rekat ise, selam verinceye kadar devam eder. İki rekattan az namaz olmaz. Sual Zammı sure nedir, uzunluğu ne kadar olmalıdır? CEVAP Fatihadan sonra okunan, uzun veya kısa bir sureye yahut üç âyete veya üç âyet miktarına uygun bir âyete zammı sure denir. Üç âyetin miktarı kelime itibarı ile on kelime, harf itibarı ile otuz [30] harf olmalıdır! Redd-ül Muhtar Sual Beş vakit namazda okunan zammı surenin sünnet miktarı kaç âyettir? CEVAP Sabah namazının iki rekatında toplam kırk, en fazla elli âyet okumak sünnettir. Öğle namazında sünnet olan, sabah namazından daha aşağı miktar okumaktır. İkindi ve yatsı namazında sünnet olan, yirmi âyet okumaktır. Akşam namazında sünnet olan, her rekatta kısa bir sure okumaktır. Kısa sureler, Beyyine suresinden sonraki surelerdir. İmam olan kimsenin farz kıldırırken yukarıda bildirilen âyet miktarlarından fazla okuması tahrimen mekruhtur. Cemaat uzun okunmasını istese de yine mekruh olur. Fakat cemaat sünnet miktarından daha kısa okunmasını isterse, imamın kısa okuması caiz, uzun okuması caiz değildir. Mesela yolcular, abdesti zor tutan kimseler, sabahın farzını kıldıracak imama, “En kısa sure ile namazı kıldır” deseler, imam da Kevser ve İhlas suresi ile namazı kıldırsa caizdir, mekruh olmaz. Hindiyye Sual Elektrik sobasına, hava gazı alevine karşı namaz kılmak caiz midir? CEVAP Her türlü sobaya karşı, aleve ve ışık kaynaklarına karşı namaz kılmak caizdir. Ancak açıkta olan ateşe karşı namaz kılmak caiz değildir. Sual Namaz kılarken melodili cep telefonum çalarsa, namaza zararı olur mu? CEVAP Cep telefonu çalınca namaz bozulmaz. Fakat İbni Âbidin’de bildirildiğine göre, kalbi meşgul eden, huşuu gideren şeyler yanında, mesela çalgı yanında namaz kılmanın mekruh olduğu bildirilmektedir. Mekruhlar namazın sevabını azaltır. Bazı camilerde hoparlör açık olduğu zaman müzik sesleri geliyor. Namaz kılarken huşua mani olan şeyleri kaldırmak gerekir. Sual Namaz kılarken nasıl durulur? CEVAP Allahü teâlânın huzurunda bulunduğumuz için edebe uygun durulur. Namaza dururken, önde Sırat varmış gibi düşünmek, Azrail aleyhisselamın her an canımızı almak üzere hazır olduğunu düşünmek ve ömrümüzün en son namazını kılıyormuş gibi hareket etmek iyi olur. Sual Namaza durunca, önümdeki masanın üstünde bir resim gördüm. Namazımın mekruh olmaması için namazı bozup resmi kaldırmam uygun olur muydu? CEVAP Namazı bozmak caiz değildir. Namazdan önce bunun gibi hususlara dikkat etmeli. Sual Namaz kılarken, başını yana döndürüp, gelen kimseye bakmak veya falanca eşya nerde diye sorana, kolunu uzatıp el ile işaret etmek namazı bozar mı? CEVAP Namazı bozmayan az işe amel-i kalil, namazı bozacak kadar çok olana amel-i kesir denir. Namaz kılarken başını, yüzünü etrafa çevirmek amel-i kalil olup mekruhtur. Falanca şey nerede? diye sorana, eli ile kolu ile işaret etmek de amel-i kalil olup mekruhtur. Namaz kılarken göğsünü kıbleden çevirmek amel-i kesir olup namazı bozar. Merakıl-felah Sual Namaz kılan bir arkadaşa, Düşen takkeni bir elinle al, mahzuru olmaz veya Biraz yer aç da geçeyim gibi sözler söylesem, o da bana uyarak dediklerimi yapsa, arkadaşın namazı bozulur mu? CEVAP Başkasının sözü ile takkeyi almak veya onun sözü ile yer açmak namazı bozar. Fakat kendiliğinden hareket ederse bozmaz. Sual Namaz kılarken çocuklar gürültü ediyor. Seslerini kesmeleri için tekbirleri biraz yüksek sesle okumak mekruh olur mu? CEVAP Mekruh olmaz. Şaşırtmayacak kadar az olan gürültülerine mani olmamalıdır! Sual Namaz kılmakta olan bir kimseye, Namazdan çıkınca, falanca yere gideceksin gibi bir haber veren kimse, günaha girer mi? CEVAP Günaha girmez. Sual Namazda selam verirken meleklere ve Peygamber efendimize de niyet edilir mi? CEVAP Yalnız kılan selam verirken hafaza meleklerine niyet eder. Peygamber efendimize de niyet etmesi iyi olur. Cemaatle kılan, imama ve sağındaki solundaki cemaate de niyet eder. Sual Bir kimse kıbleyi araştırarak namaza durup bir rekat kıldıktan sonra, salih biri gelse, "yanlış durmuşsun" diyerek eli ile kıbleye döndürse, namazı sahih olur mu? CEVAP Evet, namaz sahihtir. Sual Namazda, kıyamda iken ayakları ne kadar açmak gerekir? CEVAP Kıyamda iken, Hanefiler ayaklarını dört parmak, Şafiiler ise bir karış açar. Sual İkindi ve yatsının farzını kaza ederken sünnetini kılar gibi ilk oturuşta salli barik okunur mu? Bir de akşamın farzını kaza ederken sünneti gibi iki rekat mı kılmak gerekir? CEVAP Bir farz, nasıl eda ediliyorsa, kazası da aynı olur. Kazası değişik olmaz. Akşamın farzını kaza ederken iki değil, üç rekat kılmak gerekir. Redd-ül Muhtar Sual Dükkanda namaz kılarken müşteri geliyor. Namazı bozup müşteriyle meşgul olmak uygun mudur? Yoksa, namazı bitirmek mi gerekir? CEVAP Namazı zaruretsiz bozmak haramdır. Namazı bitirmeniz gerekir. Müşteri sizin namaz kıldığınızı gördüğüne göre, ya bekler veya gider. Müşteri için günah işlenmez. Sual Namaz kılarken secdede dua etmek caiz midir? CEVAP Namaz kılarken secdede dua edilmez. Ancak bazı nafile namazlarda, secdede bildirilen tesbihler okunur. Namaz kılmadan da secdeye kapanıp dua etmek iyi olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki Kulun Rabbine en yakın hâli secdede ikendir. Öyle ise, secdede çok dua edin. [Müslim] Rüku ve secdede duaya gayret edin. Bu dua kabule layıktır. [Müslim] Sual Sabah ezanı okununca namazımı kılıp yatıyorum. Fakat ben yattıktan sonra başka camilerin ezanı okunuyor. Yeniden mi kılmam gerekir? CEVAP Namaz kılmak için ezanın okunması değil, vaktin girmesi şarttır. Vakit girmişse, ezan okunmasa da, kendimiz ezan okur, namazı kılarız. Ezan okumadan da kılsak namaz yine sahih olur. Fakat ezan okumaktan meydana gelecek sünnet sevabı noksan olur. Sual Bir rükünde üç defa eli kaldırıp bir yerimizi kaşımak namazı bozar mı? CEVAP Bir rükünde üç defa eli kaldırıp, kaşımak namazı bozar. Bir kaldırışta aynı yeri 3-4 defa kaşımak namazı bozmaz. Redd-ül Muhtar Sual Farz namazların üçüncü ve dördüncü rekatında zammı sure okunursa namaz bozulur mu? Böyle kılınan namazları kaza etmek gerekir mi? CEVAP Farz namazların 3. ve 4. rekatlarında zammı sure okumakta hiç mahzur yoktur. Bu bakımdan okunarak kılınmış namazları kaza etmek gerekmez. Redd-ül Muhtar Sual Namazdan selam verip çıkınca, hemen kalkmak caiz mi? Allahümme entes selamü’yü, otururken değil de, kalkarken okumakta bir mahzur var mıdır? CEVAP Peygamber efendimiz, namaz sonunda selam verince, “Allahümme entes selamü ve minkes selam tebarekte ya zel celali vel ikram” der ve ancak o miktarda otururdu. Tirmizi Sual Akşamın, yatsının, sabahın farzı gündüz kaza edilirken sesli mi okunur? CEVAP Sesli okumak caizdir. Sual Tehıyyat okurken Besmele çekilse, secde-i sehv gerekir mi? CEVAP Gerekmez. Sual Son rekatta Ettehıyyatüyü okuduktan sonra, unutarak, kalkıp bir rekat daha kılanın namazı sahih olur mu? CEVAP Son rekatta oturduğu için secde-i sehv ile namazı sahih olur. Fakat bir rekat daha kılması daha iyi olurdu. Son kıldığı iki rekât nâfile olurdu. Sual Namaz kılarken, yatağa girince, dua veya kelime-i tevhid okurken, ağzımız kapalı olarak kalbden sessiz okumak uygun mu? CEVAP Kıraat, ağız ile okumak demektir. Kendi kulakları işitecek kadar sesli okumaya, hafif okumak denir. Yanında olan kimselerin de işitecekleri kadar sesli okumaya, yüksek sesle okumak denir. Hafif sesle okuyanı bir iki kişinin işitmesi mekruh olmaz. Sesli okumak, çok kişinin işitmesi demektir. Bezzâziyye Kendi işiteceği kadar sesle okumadan kılınan namaz sahih olmaz. Dua ederken de, kendi işiteceği sesle okuması, söylemesi gerekir. Kelime-i tehlili de, ibadet sevabı hasıl olması için, dil ile, kendi işitecek kadar sesli söylemek gerekir. Hatm-i tehlil okuyanların da, en az kendi işitecekleri kadar sesli okumaları gerekir. Kelime-i tehlil, ibadet olarak değil de, kalbi temizlemek için okunurken, dil oynatılmaz. Redd-ül Muhtar Sual Öğleyi kıldıktan sonra abdestsiz olduğumu hatırladım. Yeniden kılmam gerekir mi? CEVAP Evet yeniden kılmak gerekir. Abdestli olduğunu zannederek, abdestsiz kılınan namaz sahih olmaz. Fakat, niyetine karşılık çok sevap verilir. Temiz zannederek necis su ile abdest alıp kılınan namazın şartı noksan olduğu için sahih olmaz ise de, niyet ettiği için sevap verilir. Şartlarına uygun olduğu için sahih olan bir namaz, riya ile, gösteriş için kılınırsa, sevap hasıl olmaz. Eşbah Sual Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı kılınır mı? CEVAP İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlaması demektir. Türkiye Takvimi’nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi kesmelidir! Türkiye'de bundan 15-20 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir! Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten kurtaramaz! Sual Namaz kılarken, zammı surelerin sırasını şaşırınca secde-i sehv gerekir mi? CEVAP Gerekmez. Dalgınlıkla yapılınca, mekruh da olmaz. Sual Namaz kılarken abdesti bozulan ne yapar? CEVAP Hemen sağ tarafa selam verip, namazdan çıkar. Abdest alıp, namazını tekrar kılar. Son teşehhüdde, salli-barikleri okurken abdest bozulsa, selam verilip namazdan çıkılır, namaz tamam olur. Sual Eşimle beraber namaz kılıyoruz. Ayrıca niyet etmem lazım mı? CEVAP Cemaatle namazda, imamın arkasındakilere imam olmaya ve cemaatin de imama uyduğuna niyet etmeleri lazımdır. Bu yapılmazsa namaz sahih olmaz. Sual Namazda rüku ve secdedeki tesbihler 3 den fazla 5 veya 9 gibi söylenebilir mi? CEVAP Tek olmak şartı ile 5, 7, 9,11 gibi okumak müstehaptır iyi olur. İmam 3 den fazla okuyamaz. Sual Vakit namazlarında zammı sure olarak hangilerinin okunması efdaldir? CEVAP Sabah namazında mümkünse biraz uzun sure okumalı, diğer vakitlerde kısa okumalı. Sual Sadece Fatiha, Kevser ve İhlas surelerini biliyorum. Bunlarla namaz kılınır mı? CEVAP Kılınır. Diğer kısa surelerden de ezberlemeye çalışmalı, hep aynı şeyleri okumamalı. Sual Ben namazda iken biri hapşırınca namazı bozup, yerhamükallah diyecek miyim? CEVAP Namazda iken hapşırana bir şey denmez. Sual Soğukta kulakları kapatan pardösü başlığı [kapüşon] ile namaz kılınır mı? CEVAP Evet kılınır. Hatta sıcak günlerde de kılınır. Sual Namazda âyetleri kendi duyacağımız kadar sesli okumak gerekiyor. Çok gürültülü bir ortamda âyetleri duymak için sesimizi yükseltmek gerekir mi? CEVAP Gerekmez. Gürültü yokken kendi duyacağı kadar yavaş okunur. Sual Gözlük kullanıyorum. Çıkarmayı unutup namaza duruyorum. Secde ederken gözlükten burnum yere değmiyor. Namaz esnasında gözlüğümü çıkarsam namazım bozulmuş olur mu? CEVAP Secdeye inerken gözlük çıkarılabilir. Namaz bozulmuş olmaz. Tek el ile çıkarılması gerekir. Sual Namaz kılarken fatihadan sonra sure okuyacağı halde bir an unutarak ellerini aşağı saldı ama eğilmedi. Namaza devam ederken ellerini tekrar bağlayarak mı devam edecek? CEVAP Bağlasa da mahzuru olmaz. Bağlamaması daha iyidir. Namazda fazla hareketten kaçmak gerekir. Sual Namazda zammı sure deyince genellikle Fil suresi ile Nas suresi arası okunuyor. Kadir suresini Âyet-el kürsiyi Amenerrasulüyü veya herhangi bir uzun surenin birkaç âyetini okuyamaz mıyız? CEVAP Okunur. Kur’anın baştan sona kadar her âyeti okunur. Kısa olduğu için onlara namaz sureleri denmiş. Yoksa her sure okunur. Sual İkindi namazını kılıyoruz. Namazın sünnetini kılıp bitirdikten sonra farza başlamadan evvel konuşmak telefona cevap vermek, aile bireylerine bir şey söylemek gibi... vs caiz midir? CEVAP Zaruret olmadan asla konuşulmaz. Dua vesaire de okunmaz. Zaruretler hariç beklenmez, ara verilmez, hemen farz kılınır. Sual Cep telefonu çaldığında namazı bozabilir miyiz? CEVAP Namazı bozmak haramdır. Camide telefonu kapatmak gerekir. Yahut sesini kesmek iyi olur. Sual Rükudan doğrulurken secde yerine mi bakmak lazım? CEVAP Evet. Sual Yalnız Fatihayı bilen, zammı sure olarak da okur mu? CEVAP Sure öğreninceye kadar Fatihayı okur. Sual Birinci rekatta kıraati unutan, ikinci rekatta hatırlasa ne yapar? CEVAP Namazı iade etmesi lazımdır. Kıraat farzdır. Sual Akşamın farzını yanılıp üçüncü rekatta oturmadan dört rekat kılanın iade etmesi lazım mı? CEVAP Evet. Sual Namaz kılana Farz mı kılıyorsun diye sorulunca, onun da evet manasında başını önüne eğmesi caiz mi? CEVAP Evet. Sual Parka başlığı ile namaz kılmak caiz mi? CEVAP Hiç mahzuru olmaz. Sual İçine ot doldurulmuş hayvanların bulunduğu odada namaz kılmak caiz mi? CEVAP Namaz kılarken, arkaya koymalı! Sual Zammı sureyi okuduktan sonra Fatiha okumadığını hatırlayanın, Fatiha okuması gerekir mi? CEVAP Evet. Sonra da secde-i sehv yapar. Sual Müminler için okunan 25 istigfarı, birer defa namazda Rabbena... dan sonra okumak caiz mi? CEVAP Evet. Namazı müteakip duadan sonra okumak evladır. Sual Tehıyyatta İbad-is-salihin denirse namaz bozulur mu? CEVAP Hayır. Sual Gülmemek için selam verip namazdan çıkmak caiz mi? CEVAP Hayır. Gülünce mecburen çıkılır. Sual Besmele geçen âyeti, zammı sure olarak okumak caiz mi? CEVAP Evet. Sual Namazda sure okunurken, uzun bir sure içinden âyet-i kerimeler okumakla, kısa bir surenin tamamını okumak arasında sevap açısından bir fark var mıdır? CEVAP Kısa sure okumak daha sevaptır. Sual Gayri müekked sünnet namazlarda, ilk teşehhüdde tehıyyat ve salevatlar dışında rabbena âtina ve rabbenağfirli duaları okunur mu? CEVAP Okumak sevaptır. Sual Bir sureyi bir rekatta birkaç kere okumak caiz midir? CEVAP Farzlarda bir sureyi bir rekatta tekrar okumak mekruhtur. Nafilelerde mekruh değildir. Sual Namazda Salli bariklerden sonra, başka dua okumak caiz mi? CEVAP Hadis-i şeriflerde bildirilenleri okumak caizdir. Rabbena âtina veya rabbenağfirli gibi dua âyetlerini dua niyetiyle okumak da caizdir. Sual Kur'anda, İnnehü min süleymane ve innehü Bismillahirrahmanirrahim diye bir âyet var. Bu âyeti zammı sure olarak okumak caiz olur mu? CEVAP Üç âyet miktarında bir âyet olduğu için caizdir. Sual Namaz esnasında soluk alırken de kıraat caiz midir? CEVAP Caizdir. Sual Namazda sure veya dua okurken hapşırsak duayı okumaya tekrar baştan başlamak gerekir mi? CEVAP Kalınan yerden devam edilir. Sual Namaz surelerinin bazılarında âyetlerin sonlarında "la" durakları var. O duraklarda durmayı karıştırıyorum, geçince böyle okumak namazı bozar mı? CEVAP Namazı bozmaz. Sual Her namazdan sonra, selam verince, eli yüze sürmek caiz mi? CEVAP Caiz ise de, sürmemeli; çünkü sünnet zannedilebilir. Sual Secdeye giderken ve secdeden kalkarken sağ sol önceliği var mıdır? CEVAP Secdeye varırken, önce sağ, sonra sol diz, sonra sağ, sonra sol el, sonra burun ve alın yere konur. Secdeden kalkarken de bunun tersi yapılır. Yani secdeden kalkarken önce alın, sonra burun, sonra da sol el ve sağ el, sonra sol diz ve sağ diz yerden kaldırılır. Ancak, bunu çok bariz şekilde değil, başkalarının dikkatini çekmeyecek şekilde yapmalıdır. Sual Kitaplarda secde için, alnı, burun ile beraber yere koymak vacib diye okudum. Bunlardan biri yere gelirse secdenin sahih olduğunu mu anlayacağız? CEVAP Secde için alnı yere koymak farzdır. Alın yere konmazsa namaz sahih olmaz. Burnu alınla beraber koymak vaciptir. Burnu koymayıp yalnız alnı koymak mekruhtur. Abdest sıkışıkken Sual Abdesti sıkışıkken namaz kılmak tahrimen mekruhtur, fakat vakit dar olur da, abdest almak, namaz vaktinin geçmesine sebep olacaksa, bu hâlde o namazı kılması gerekir mi? CEVAP Evet, kılması gerekir, çünkü kazaya bırakma günahı, mekruh olarak kılmak günahından daha büyüktür. Kerahat vaktinde kılmak mekruh, kazaya bırakmaksa haramdır. HindiyyeSual Erkeklerin, namaza başlarken tekbir alış şekli nasıl olmalıdır? Cevap Namaza başlarken, erkekler iki eli kaldırır, baş parmak uçları kulak yumuşağına değer, avuç içleri kıbleye döndürülmüş olmalıdır. Eller, kulaktan ayrılırken Allahü ekber demeye başlanıp, göbek altına bağlarken İkindinin sünneti ile, yatsının ve öğle namazının ilk sünnetlerinin kılınışında bir fark var mıdır? Cevap İkindi ve yatsının ilk sünnetleri, Gayr-ı müekked sünnetlerdendir. Bunların ikinci rekatlerinde otururken, ettehıyyâtüden sonra, Allahümme salli ve Allahümme bârik sonuna kadar okunur. Ayağa kalkınca, üçüncü rekatte, önce Besmele çekmeden, Sübhaneke okunur. Halbuki, öğle namazının ilk sünneti Müekked sünnettir. Yani, kuvvetle emrolunmuştur. Sevabı daha çoktur. Bunda, birinci oturuşta, farzlarda olduğu gibi, yalnız ettehıyyâtü okunup, sonra üçüncü rekat için, hemen ayağa kalkılır. Kalkınca, önce Besmele çekip, doğruca Fâtiha okunur. CEVAP Mekruh; kerih, çirkin, beğenilmeyen iş müekked sünneti ve vacibi terk etmek, tahrimen mekruh, müekked olmayan sünneti terk, tenzihen mekruh olur. Mekruh olarak kılınan namaz sahih olursa da, sevabı çok az olur. Daha çok işlenen mekruhlardan bazıları şunlardır 1- Namazda tadil-i erkanı terk etmek. 2- Başı döndürüp bakmak. 3- Secdede iki kolu yere döşemek. [Kadınlar döşer.] 4- Başı bir tarafa eğmek. 5- Esnerken ağzı kapatmamak. 6- Özürsüz gözleri yummak. 7- Öndeki safta boş yer varken, geri safta kılmak. 8- Üzerinde canlı resmi bulunan elbise ile namaz kılmak. 9- Canlı resmi asılı odada namaz kılmak. 10- İş elbisesi ile ve büyüklerin yanına çıkamayacak elbise ile veya kötü kokulu çorap ile kılmak. 11- Abdest sıkıştırırken kılmak. 12- Tekbir alırken ve teşehhüdde otururken parmakları açık veya kapalı tutmak. [Kendi haline bırakılır. Secdede parmaklar kapalı, rükuda ise açık tutulur.] 13- Secdeye inerken pantolonunu yukarı çekmek. 14- Başı açık kılmak. [Mekke’de, ihramlı iken, namaz baş açık kılınır.] 15- Namazda ağırlığı, bir ayağa çok, diğerine az vermek. 16- İmam namaza durunca, sabahın sünnetini caminin girişinde veya direk arkasında kılmayıp, saf arasında veya başka yerde kılmak. [İmam namaza az sonra duracaksa, öğle, ikindi ve yatsının sünnetlerine durulmaz, hemen imama uyulur.] 17- İmam, açıktan yani sesli okurken Sübhanekeyi okumak. 18- Secdeye veya rükuya, imamdan önce başını koymak veya kaldırmak. 19- Çıplak ayakla namaz kılmak. [Şafii’de çıplak ayakla kılınır.] 20- Kolu sığalı veya kısa kollu gömlekle namaz kılmak. 21- Sağa-sola eğilmek, sallanmak. 22- Secdede burnu yere değmemek. 23- Secdede bir ayağı kaldırmak. [İki ayak kalkarsa, bazı âlimlere göre namaz bozulur.] 24- Kıyamda okuduğunu rükuda, rükuda okuduğunu kıyamda tamamlamak. 25- Bir rükünde iki defa bir yeri kaşımak. [Bir rükünde, üç defa ayrı kaşımak bozar.] 26- Namazda 4-5 kişi duyacak kadar yüksek sesli okumak. [Kendi işitmeyecek kadar sessiz okunursa namaz sahih olmaz.] 27- İkinci rekâtta, birincide okuduğu âyeti tekrar okumak veya ondan evvelki bir âyeti okumak. [Unutarak okumak mekruh olmaz.] İkinci rekâtta birinciden üç âyet uzun okumak. 28- Özürsüz teşehhüdde, sünnete uygun oturmamak. Kıyamda sünnete uygun olarak ayakları dört parmak kadar açmamak. [Şafii’de bir karış kadar açmak sünnettir.] 29- Özürsüz bir şeye dayanıp kalkmak. 30- Farzdan sonra hemen son sünnete kalkmamak. Yahut konuşmak veya bir şey okumak. 31- Namaz kılanın önünden geçmek veya önünden geçilebilecek yere namaza durmak. 32- Namazın sünnetlerinden birini terk etmek. Sünnet iki kısımdır Birincisi Sünen-i hüda. Bunlar, müekked sünnetlerdir. İkincisi Sünen-i zevaid. Bunlar, müekked olmayan sünnetlerdir. Namazda müekked sünneti ve vacibi terk etmek, tahrimen mekruh olur. Müekked olmayan sünneti terk, tenzihen mekruh olur. Müstehabı terk, mekruh olmaz. Tenzihi mekruh helale, tahrimi mekruh harama yakındır. Mekruh olarak kılınan namaz sahih ise de, sevabı çok az olur. İmad-ül-islam Başı, kolları ve ayakları açık kılmak Sual Erkeklerin, baş, kol ve ayakları açık olarak namaz kılmaları mekruh mu? CEVAP Evet mekruhtur. Mekruh olan namaz sahih ise de, sevabı olmaz. Bir erkek, namazda başı örtmeye önem vermediği için açık kılarsa, mekruh olur. Namaza önem vermediği için açarsa, kâfir olur. Kendini Allahü teâlâya karşı, küçük göstermek için, başı açık kılmak zarar vermez ise de, yine örtmek efdaldir. Harareti teskin ve rahatlık için açmak da mekruhtur. Redd-ül-muhtar Önemli kimselerin huzuruna çıkan kimsenin şık, temiz elbise giymesi gerekir. Allahü teâlânın huzuruna durulduğu zaman buna daha çok dikkat etmeli, büyüklerin karşısına çıkılamayan elbise ile namaz kılmamalıdır! Kur'an-ı kerimde Her namaz kılarken, süslü [temiz, sevilen] elbiselerinizi giyiniz buyuruluyor. Araf 31 Peygamber efendimiz başı açık kılmazdı. Sarıkla kılmanın önemini bildirerek buyuruyor ki Sarıkla kılınan namaz, sarıksız kılınan yetmiş rekat namazdan efdaldir. [Ebu Nuaym] Namazda başı hiç olmazsa, herhangi bir renkte olan takke ile örtmelidir! Nimet-i İslamda namazın mekruhlarının onbeşincisinin dipnotunda Başı açık namaz kılmak mekruhtur buyuruluyor. de mekruh olduğu yine bildiriliyor. Namazın mekruhlarının onbirincisinde ise, kolları açık namaz kılmanın mekruh olduğu bildiriliyor. Namaz kılarken düşen başlığı tek el ile alıp giyerek başı örtülü kılması o haliyle kılmasından daha iyidir. Gurer ve Dürer İbni Abidin hazretleri, namazın mekruhları sonunda buyuruyor ki Namazı, nalın veya mest ile kılmak, çıplak ayakla kılmaktan efdaldir. Böylece, Yahudilere uyulmamış olur. Hadis-i şerifte, Yahudilere benzememek için namazları, nalın [bir cins ayakkabı] ile kılın buyuruldu. Resulullah ve Eshab-ı kiram, sokakta giydikleri nalın ile kılarlardı. Nalınları temiz idi ve Mescid-i Nebi kum döşeli idi. Kirli nalınla girilmezdi. Redd-ül-muhtar Ayakları herhangi bir şey ile örterek namaz kılmayı bildiren üç hadis-i şerif meali de şöyledir Yahudiler, namaz kılarken nalın veya mest ile ayaklarını örtmezler. Siz onlara muhalefet edin, nalın veya mest giyinin! [Müslim, Ebu Davud, Hakim, Taberani] Müşriklere muhalefet edin, namaz kılarken mestlerinizi giyin. [Hakim] Nalını olmayan, mestlerini giysin. [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ. Ahmed] Temiz olmayan mest, nalın vesaire ile mescide girilmezdi. Şimdi çorap giyerek bu sünnet yerine getirilir. Eshab-ı kiram kamis denilen ayağa kadar uzun olan gömlek ile, yani entari ile namaz kıldıkları için ayakları örtülmüş olurdu. Ayaklar örtülü kılınan namazın çok sevap olduğu Halebi, Berika ve Hadika kitaplarında da yazılıdır. Müslüman olmayanlar, kiliselerinde başı açık, ayağı çıplak tapınıyor, onlar gibi, uygar ibadet etmeli diyerek, başı açık, ayağı çıplak kılmak, sandalyede veya yükseğe secde etmek caiz değildir. Kadınların ayaklarının açık olmasında iki kavil vardır. Birinci kavle göre mekruh, ikinci kavle göre namaz bozulur. Kadınlar, ya çorapla veya ayaklara kadar uzun etek veya entari giyerek namaz kılmalıdır! Takkenin alnı kapatması Sual Secde ederken, kadınların başörtüsü, erkeklerin saçı veya takkesi alınlarına gelse, mahzuru olur mu? CEVAP Evet, tenzihen mekruh olur. Alın, çıplak olarak secdeye değmelidir. Sual Namazda kıraati bitirmeden elleri aşağıya bırakmak uygun mudur? CEVAP Uygun değildir, sünnete aykırıdır, kıraat bitene kadar ellerin bağlı kalması sünnettir. Sual Parmakları birbirine geçirmek caiz mi? CEVAP Namazda tahrimen, hariçte tenzihen mekruhtur. Sual Mezarlıkta camiler var. Kabre karşı namaz kılınır mı? CEVAP Önünde perde, duvar gibi bir şey olmazsa, kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Marifetname Mescidin kıblesi ile kabir arasında, perde, duvar olursa veya kabir yanda ise, namaz mekruh olmaz. Hindiyye Hadis-i şerifte buyuruldu ki Kabre karşı namaz kılmayın! [Nesai] Sual Çalgı aleti, tv, içki bulunan yere rahmet melekleri girer mi? CEVAP Kumar ve çalgı aleti, tv, canlı resmi, haç resmi, köpek, cünüp, içki ve sarhoş bulunan yere rahmet melekleri girmez. Böyle yerlerde namaz kılmak mekruh olur ve edilen dua da makbul değildir. Sual Kumar ve çalgı aleti, tv, canlı resmi, haç resmi, köpek, cünüp, içki ve sarhoş bulunan yere rahmet melekleri girmezse, ne kaybımız olur? CEVAP Mekruh olarak kılınan namaz sahih olur. Yani o kimse, namaz borcundan kurtulursa da, namaz kılmakla hasıl olacak büyük sevaba kavuşamaz. Eğer evde odada meleklerin girmesine mani olan bir şey varsa, o kişi meleklerin yapacağı bu duadan mahrum kalır. [Duanın Önemi maddesinde, Meleklerin duasından mahrum kalmak kısmına bakınız.] Sual Yatak odasında namaz kılmadığımız için, odanın duvarlarına ana-babamın ve diğer akrabalarımın resimlerini koydum. Bir mahzuru var mı? CEVAP İki mahzuru vardır. Birincisi, insan ve hayvan resmini, belden yukarı asmak haramdır. Bitki ve cansızların resmini asmakta mahzur yoktur. İkincisi, canlı resmi bulunan odaya rahmet melekleri girmez. Resimli gazete bile bulunsa girmez. Gazeteyi okuduktan sonra kapalı bir yere koymalıdır! Kapalı olursa girer. Namaz kılınmayan yerlere, mesela banyoya, mutfağa, yatak odasına, çeşitli canlı resimlerini, mesela ana babamızın resimlerini, bir evliyanın resimlerini veya artist resimlerini koymanın günah olmadığını zannedenler var. Bir zaruret olmadıkça, her türlü canlı resmini belden yukarı asmak haramdır. Her türlü resmi albümde saklamalıdır. Ana babamızın veya bir evliyanın da olsa, resmini duvara asmak haramdır. Resmini duvara astığımız evliya, bu hareketimizden dolayı bizi sevmez. Aksine günah işlediğimiz için üzülür. Sual Müzik dinlediğimiz televizyon veya radyo bulunun odada namaz kılmak mekruh mu? CEVAP İçki, kumar, çalgı aletleri bulunan mahalde namaz kılmanın mekruh olduğu ve buraya rahmet meleklerinin girmeyeceği ve burada yapılan duanın kabul olmayacağı Tergib-üs-salâtda ve Nisabül-ahbârda yazılıdır. Çalgı da dinlenen ve bakması haram olan resimlerine de bakılan şeyler, çalgı aleti gibidir. Televizyon kapalı da olsa orada namaz kılmak mekruh olur. Bir evde bağlama bulunsa çalınmasa bile o odada namaz kılmak mekruh olur. İçki içilmese bile, içki bulunan odada namaz kılmak mekruh olur. Duvardaki resme tapılmasa bile, canlı resmi bulunan evde namaz kılmak mekruh olur. Bilgisayarda günah işleniyorsa o da dahildir, müzik çalınıyorsa o da dahildir. Sual Bir odada namaz kılarken o odada herhangi büyüklükte ve herhangi içerikte bir veya daha fazla resim bulunması caiz mi? CEVAP Resim, namaz kılanın ayağı altında, oturduğu yerde veya secde ettiği yerde olmazsa, böyle resimli battaniye, seccade üzerinde namaz kılmak mekruh olmaz. Resim, yerlerde bulunduğu için ona hakaret edilmiş olur. Fakat secde edilen yerde ise, yahut basılan ve oturulan yerde ise sanki insan vücudunda bulunmuş gibidir. Namaz mekruh olur. Onun için üzerinde resim bulunan elbise ile namaz kılmamalıdır! Canlı resimleri göbekten yukarıda bulunursa, orada namaz kılmak mekruh olur. Canlı resmi, basılan, oturulan yerde ise mekruh olmaz. Namaz kılanın arkasında göbekten yukarıda olursa tenzihen mekruh olur. İnsan ve hayvan resmini, belden yukarı asmak haramdır. Bitki ve cansızların resmini asmakta mahzur yoktur. Canlı resmi bulunan odaya rahmet melekleri girmez. Resimli gazete bile bulunsa girmez. Gazeteyi okuduktan sonra kapalı bir yere koymalıdır! Namaz kılanın başında, önünde, sağ ve sol hizasında, duvara çizilmiş veya beze, kağıda yapılarak asılmış veya konmuş ise, mekruhtur. Sual Bir odada namaz kılarken o odada bulunan resimleri ters çevirmek veya üstünü örtmek, namazın mekruh olmaması için çözüm olur mu? CEVAP Evet. Ters çevrilirse veya üstü örtülürse mekruh olmaz. Sual Namazda gözleriyle başka yerlere bakmak mekruh mu? CEVAP Evet, tenzihen mekruh olur. Sual İdrar sıkıştırırken namaz kılmak uygun mu? CEVAP Mekruh olur. Selam verip namazdan çıkmalı, abdest alıp yeniden kılmak gerekir. Sual Abdesti sıkışık iken, yel sıkıştırırken, idrar sıkıştırırken namaz kılmak mekruh olur deniyor. Bu sıkışıklığın ölçüsü nedir? Mesela gaz sıkıştırıyor, bir süre sonra geçiyor, o zaman namaz kılsam mekruh olur mu? CEVAP Mekruh olmaz. Gelip geçen sıkışıklık mekruh etmez. Abdest sıkışıklığının, idrar sıkışıklığının ve yel sıkışıklığının ölçüsü şudur Namaza durunca hatırına sıkışıklık gelmezse, huzura mani olmazsa, namaz mekruh olmaz. Hep hatırımızda, namazı kılar kılmaz hemen tuvalete gitme ihtiyacı hissediyorsak, o zaman namaz mekruh olur. Sual Şafii mezhebinde de takkesiz namaz kılmak mekruh mu? CEVAP Evet mekruhtur. Sual Aynanın önünde namaz kılmak günah mıdır? CEVAP Eğer bakınca aynada şeklimiz görülüyorsa, dikkati çektiği için namaz mekruh olur. Ayna üstüne bir şey asmalı, suretimiz görülmemelidir. Sual Namaz kılana anahtar nerede dense, o da parmakla gösterebilir mi? CEVAP Parmakla göstermesi mekruhtur. Fakat ona uyabilmek için farz kılıyorsan parmağını kaldır dese, yahut kaç rekat kıldın dese o da parmağı ile iki üç diye gösterse mekruh olmaz. Sual Bazı kimseler, nafile bir namaz olan tesbih namazını cemaatle kılıyorlar. Nafile namazları cemaatle kılmanın mekruh olduğunu söyleyince, Biz önce tesbih namazı kılmayı adıyoruz. Adayınca tesbih namazını kılmak vacip oluyor. Vacibi de cemaatle kılıyoruz. Bazen de, cemaatle namaza duruyoruz. Sonra da bozuyoruz. Tekrar kılması vacip olacağı için cemaatle kılıyoruz dediler. Böyle vacip yaparak cemaatle kılmak caiz mi? CEVAP Tesbih namazı, nafile olduğu için cemaatle kılınmaz. Dürerde deniyor ki Ramazanın dışında, vitir de cemaat ile kılınmaz. Bu husus icma ile sabittir. Ramazanda teravihten başka, cemaat ile nafile kılınmaz. Ancak çağrılmadan gelen bir kişi, birine iktida eder veya iki kişi, bir kişiye uyarsa, mekruh olmaz. 3 kişide ihtilaf vardır. 4 kişi olursa, ittifakla mekruh olur. Bir defa vacip de olsa cemaatle kılınmaz. Vitir vacip olduğu halde, Ramazan haricinde cemaatle kılınmaz. Tesbih namazı nasıl cemaatle kılınabilir? Sual Namazda bir sure atlayarak okumak mekruh mu? Aradaki sure uzun olsa yine mekruh olur mu? Mesela Vettiniyi, sonra İnna enzelnayı okumak mekruh mudur? CEVAP Her namazda, ikinci rekatta birinci rekatta okuduğundan üç âyet uzun okumak mekruhtur. İkinci rekatta, birinci rekatta okuduğundan sonraki bir kısa sureyi atlayarak daha sonrakini okumak da mekruhtur. Buna göre, Eraeytelleziyi birinci rekatta okuyan kimsenin, ikinci rekatta Kulyayı okuması mekruh olur. Çünkü bir küçük sure olan İnna ateyna atlanmıştır. Vettiniden sonra İnna enzelnayı okumak mekruh değildir. Çünkü bu iki sure arasında uzun bir sure olan İkra diye başlayan sure bulunmaktadır. Sual Yeşil ağaca doğru namaz kılmak gibi, ormanda ağaçları sütre edip namaz kılmak da mekruh mu? CEVAP Yeşil ağaca karşı kılmayı kastederek namaz kılmak mekruhtur. Başka niyetle, mesela sütre için kılmak mekruh değildir. Sual Namazda çocuk bir resmi karşıma koydu. Mekruh oldu mu? CEVAP Hayır. Sual Önümdeki cemaatten birinin gömleğinde resim var idi. Namazım mekruh oldu mu? CEVAP Hayır. Sual Bir erkek, dirsek ile bileği arasının dörtte birini açarak namaz kılsa, mekruh olur mu? CEVAP Evet. Bir uzvun dörtte biri tamamı hükmündedir. Dirseğe kadar açılmasının mekruh oluşunda âlimlerin ittifakı vardır. Ama dörtte birinin açılmasında ittifak yoktur. Sual Namaz kılarken, bir yazıya bakıp ne olduğu veya saate bakıp kaç olduğu anlaşılınca, namaz mekruh olur mu? CEVAP Evet. Sual Vitir vacip namazını kılarken 3. rekatta zammı sure olarak okunan zammı surenin devamı olmayıp bir veya iki sure öncesi okunursa ne olur veya 3. rekat müstakil olarak kabul edilip bir önceki okunana bakılmaz mı? CEVAP Üçüncü rekat müstakil değildir. İkinci rekatta okunandan sonrakini veya daha aşağıdakilerini okumak gerekir. Kasten öncekileri okunursa mekruh olur, unutularak okunursa mekruh olmaz. Sual Namaz kılarken secde yerine iki metre uzakta kuş resmi olsa mekruh olur mu? CEVAP Genelde kuş resimleri net olmuyor, bunun için mekruh olmaz. Sual Canlı resmi insanın başında ise mekruh olur ifadesindeki baş neresidir? CEVAP Tavandır. Sual Secde edilmeyen yerlerinde resim bulunan seccadede namaz kılmak caizdir, fakat resim, ayak basılan veya oturulan yerde ise mekruh olur ifadesinden kasıt nedir?. CEVAP Oturunca, basınca resim bedeninde sayılır. Oturulan, basılan yer de, secde edilen yer olur. Sual Vitirde sıra ile Felak, Nas, Fil suresini okumak mekruh mu? CEVAP Evet. Sual Namaz kılarken, ağırlığı bir ayak üzerine vermek caiz mi? CEVAP Mekruhtur. Sual Kazaların kılındığını göstermek caiz mi? CEVAP Mekruh ise de, bu zamanda belli olması hiç mahzur teşkil etmez. Herkesin kazasının olmadığı zamanlarda uygun değildi. Sual Maliki’de namazda Euzü okumak mekruh yazıyor, Maliki’yi taklit edenler ne yapacak, Euzüyü okuyacak mı? CEVAP Mezhep taklit edilirken sadece taklit ettiği mezhebin farzlarına uyar bir de müfsitlerinden kaçar. Mekruhlarına riayet etmez. Yani Euzü okuyacağız. Çünkü kendi mezhebimizden çıkmış olmuyoruz. Sual Herhangi bir sebeple namaz mekruh olursa bu namazı iade etmek vacip mi? CEVAP İki türlü mekruh var Bir sünneti terk etmekle meydana gelen mekruh, bunun iadesi vacip değildir, vacibin terki ile meydana gelen mekruh var bunun iadesi vaciptir. İadesi vacip olan namazın vakti çıktı ise kaza edilir. Mekruh vakitte namaz kılınca bunun iadesi vacip olmaz. Sual Namaz kıldıktan sonra namazı mekruh yapacak bir resim gördüm. Namaz mekruh olur mu? CEVAP Kasıtlı olmayınca mekruh olmaz. Sual Resmin namazı mekruh etmesi niyete bağlı değil mi? Biz zaten Allah’ın huzuruna duruyoruz, kalbimiz bununla dolu, yani yine de mekruh olur mu? CEVAP Burada niyetin rolü yok. Yani hiç kimse resme tapmaz. Bunu Allah biliyordu elbette. Ama yine yasaklamış. Resme karşı durmayın diye. Hatta aynada kendi görüntümüz olsa yine mekruh oluyor. Bazıları da Araplar pis olduğu için abdest ve yıkanma emri getirilmiştir, bizim yıkanmaya ihtiyacımız yok diyorlar. Halbuki dinimizde toprağa elimizi sürmekle de cünüplükten kurtuluyoruz. Demek ki esas mesele temizlik değil emre uymaktır. Bu resim işi de öyle tapmakla falan ilgisi yok, resme karşı kılma denmiş bize düşen de emre uymak Sual Paltoyla namaz kılarken paltonun eteklerinin secdede dizlerin altında kalması mekruh mudur? CEVAP Mekruh değildir. Sual Maliki mezhebini taklit ediyorum. Secdede ellerimin üstüne secde ediyorum. Bir sakıncası var mı? CEVAP Hanefi’de mekruhtur. Diğer üç mezhepte sahih değildir. Bu bakımdan el üstüne secde etmemeli. Sual Havalar soğuk olduğu için genelde eldiven takıyorum. Mescit de bayağı soğuktu, dalgınlıkla eldivenleri çıkarmadan namaza durdum. Eldiven ile namaz kılmak uygun mu? CEVAP Özürsüz eldivenle namaz kılmak mekruh olur. Soğuk olunca veya başka özür varsa mekruh olmaz. Sual Âyet-el Kürsi'yi, tesbihleri ve duayı, Cuma namazında ve normal vakitlerde de son sünnetten sonra mı yapmalı yoksa farzdan sonra mı yapmalı, bir mecburiyet var mı? CEVAP Son sünnetten sonra yapma mecburiyeti vardır. Son sünnetten önce okunursa mekruh olur. Sual Gömlek kolları uzun olduğu zaman kolları geri kıvırıyoruz, fakat namaz kılarken düzeltiyoruz. Gömleğin kollarını içeri kıvırdığımız zaman ne olur böyle namaz kılınır mı bir sakıncası var mı? CEVAP Gömleğin kolunu içine veya dışına bükmekte mahzur olmaz. Mahzurlu olanı, sıyırıp etin görünmesidir. Et görünmüyorsa sıyrılmanın mahzuru olmaz. Sual Namazda Asrdan sonra Hümeze veya Kureyş, Kevserden sonra Kâfirun veya Tebbet okunur mu? CEVAP Okuma sırası yukarıdan aşağıya doğrudur, ters okumak mekruh olur, kasten olmayıp da unutarak ters okunursa mekruh olmaz. Bir de okuduğumuz sureden sonraki sureyi atlayıp ondan sonrakini okumamız mekruh olur. En az iki sure atlamamız gerekir. Yahut hiç atlamayıp sıra ile okunur. Bir de ikinci okuduğumuz sure birinci sureden üç âyet miktarı fazla olmamalıdır, olursa namaz mekruh olur. Şimdi buna göre, Asrdan sonra Hümeze okunmaz çünkü Hümeze 3 âyetten daha fazladır hepsi 9 âyet, Asr ise üç âyet. Kevserden sonra Kâfirun suresi de okunmaz, çünkü Kâfirun suresi Kevser suresinden üç âyet uzundur. Kevserden sonra Tebbet okunur çünkü üç âyet uzun değil iki âyet uzun. Sual Yurt dışında yaşıyoruz. Caminin bulunmadığı yerlerde mecbur kalırsak, kilise, sinagog gibi yerlerde veya budist tapınağında da namaz kılabilir miyiz? CEVAP İslamiyet’te namaz her yerde kılınır, illa cami olması gerekmez. Dağda, bağda, ovada, bahçede, sokakta her yerde namaz kılınır. Kilisede bile kılınır. Fakat kilisede resim falan olduğu için mecbur kalmadıkça kılmamalı, namaz mekruh olur. Resim olmazsa kilisede de kılınır. Sual Teşehhüdde parmak kaldırmanın hükmü nedir? CEVAP Şafii’de sünnettir. Hanefi’de ise, sünnet, mekruh ve haram diyenler olduğu için kaldırmamalıdır. Sual Bir hoca diyor ki, Namazı başı açık kılmanın mekruh olmasının sebebi fıkıh kitaplarına göre şudur Padişahın karşısına bile başı açık çıkmak edepsizliktir. Allah’ın huzurunda hiç başı açık durulur mu? Ama artık günümüzde devlet başkanlarının huzuruna başı açık çıkılabildiğine göre, namazdaki mekruhluk da kalkmalıdır Gerçekten mekruhluğun sebebi bu zatın söylediği gibi mi? CEVAP Din zamana göre değişmez. Başı kapatmak da söylenilen gerekçeye dayanmaz. Peygamber efendimiz namaz kılmazken de başını kapatırdı. Padişahlar değişir ama, padişahlar padişahı Allah değişmez. Sual İlk rekatta İhlas, ikinci rekatta unutup Kevseri okumak mekruh mu? CEVAP Mekruh olmaz. Çünkü yanılmak özürdür. Sual Esnemeye mani olmalı mı? CEVAP Dudağı ısırarak mani olmalı. Namazda ise, esnemeye böyle mani olma imkanı var iken, el ile kapatmak mekruhtur Sual Hanım yanında otururken, beyi namaza dursa mekruh mu? CEVAP Evet mekruh olur. Arada bir insan geçecek kadar boşluk olursa mekruh olmaz. Sual Arkası dönük mahrem kadına doğru, namaz kılmak mekruh mu? CEVAP Mekruh olmaz. Sual Celsede durmanın azami müddeti var mı? CEVAP Vardır. Rükünleri geciktirmek mekruhtur. Sual Yan yana iki odanın birinde resim var. Odaların kapısı açıktır. Resimsiz odada namaz kılmak mekruhsuz caiz olur mu? CEVAP Evet. Sual Namaz kılarken yanlışlık yapan, mesela dört yerine üç rekat kılan bir arkadaşa namazdan sonra söylememek mekruh mu? CEVAP Evet. Sual Kolçak takarak namaz kılmak mekruh olur mu? CEVAP Hayır. Sual Bazı camilerin kıble tarafındaki camlarda gece, ayna gibi yansıma oluyor, huşumuz bozuluyor. Ayna önünde namaz gibi mekruh oluyor mu? CEVAP Evet mekruh olur. Bunun çaresine bakılmalıdır. Kıble duvarlarını süslemek, huşuyu bozacak levhalar asmak da bu bakımdan mekruhtur. İşlenmiş süslü seccadelerde bile namaz kılmak huşuya mani olacağı için mekruhtur. Mekruha önem vermemek veya hafife almak tehlikelidir. Sual Cünüp veya hayzlı iken giyilen elbise ile namaz kılmakta bir mahzur var mıdır? CEVAP Hayır, hiçbir mahzur yoktur. SualYağlı kirli boyacı elbisesi ile namaz kılmak caizdir. Çünkü ruhsatlardan istifade etmek gerekir deniyor. Yanımızda temiz elbise varken de böyle ruhsatlardan faydalanmak caiz mi? CEVAP Yağlı kirli iş elbisesi ile namaz kılmak mekruh olur. Burada ruhsatlık bir iş yoktur. Değiştirmek için elbisesi yoksa veya uzakta olan elbisesini giymek için gidince, namaz vakti çıkma tehlikesi varsa, kirli elbise ile namaz kılmak caiz olur. Yanında temiz elbisesi olanın kirli elbise ile namaz kılması, mekruh olur. Sual Namazda Fatihanın son kısmını veya ondan sonra okunan surenin son kısmını rükuda bitirsek mahzuru olur mu? CEVAP Zamm-ı sureleri rükuda tamamlamak, dört mezhepte de mekruhtur. Fatihayı tamamlamak ise, hanefide mekruhtur. Diğer üç mezhepte, namazı bozar. Sual Sünneti ayrı yerde, farzı ayrı yerde ve son sünneti ayrı yerde kılmak daha fazla sevap mı olur? CEVAP Evet, farklı yerlerde kılmak müstehaptır. Namaz kılınan yer şahitlik edecektir. Bunun için değişik yerlerde namaz kılmak daha sevaptır. Farz kıldığı yerden biraz solda veya arkada kılmak daha iyidir. Şir’a İmamın, farz kıldığı yerde, son sünneti kılması mekruhtur. Cemaatin kılması mekruh değil ise de, başka yerde kılmaları müstehaptır. Son sünneti başka yerde, hatta yolda kimseyle konuşmayacaksa evde kılmak daha iyidir. İmdad Cami kalabalık olunca, farzdan sonra aynı yerde son sünneti kılmak zorunda kalan, müstehap işlemek için yanındakini rahatsız ederek onu kendi yerine çekip, kendisi onun yerine geçmemelidir.

namaz kılarken bir yerini kaşımak