Ankara’dan Diyarbakır’a gelen yolcu uçağında bulunan Devlet Korosu sanatçılarının seslendirdiği Diyarbakır türkülerine yolcuların eşlik edip, hosteslerin ritim tutmasıyla unutulmaz bir uçuş gerçekleştirildi. 10 bin metre yükseklikte Diyarbakır türküleri yankılanırken, görüntüler sosyal medyada da büyük beğeni topladı. BatonVadisi’nin manzarasına tanıklık edebileceğiniz meşhur Tillo Seyir Terası’nı ziyaret edin. 1100 metre yükseklikten vadinin derinliklerini gözlemleyin. Kentin en güzel manzaralarından birini görebileceğiniz Delikli Taş’a gidin. 350 metre yükseklikte konumlanan Rasıl Hacar Tepesi’ne çıkın. Mesire alanında piknik Yükselenirtifa aynı zamanda hava olaylarından korunmasını sağlar. Bulutlar ortalama 15.000 fit yükseklikte yer alır kar, yağmur, şimşek gibi hava olayları yaşanır. Yıldırım çarpması sık görülen uçak kazalarından biri olduğundan yüksekte uçarak bundan kurtulabilir. Busırada Türk uçağı 3400 metre yükseklikte bulunuyordu. Türk pilotu hava muharebesi yapmak amacıyla kalkan düşman uçaklarına nazaran üstün durumda idi. Pilot yükseklik avantajını kullanarak gaz kesti ve çift satıhlı düşman uçağına taarruza başladı. Peki, sizce neden bir uçak seyir irtifasına ulaştığında sanki gitmiyormuş gibi hissedilir? Hemen açıklayalım Kalkış veya alçalma olmadıkça, uçak sabit bir hızda ve yükseklikte uçar. Sürekli tırmanmak veya alçalmaktansa sabit bir hızda ve yükseklikte uçmak daha pratik ve yakıt tasarrufludur. Fast Money. Herkes hayatında en az bir kez de olsa uçak nasıl uçar sorusunu sormuştur. Tonlarca ağırlığa sahip bir metal kütlesinin havada süzülmesi ve yer çekimine karşı koyması bayağı ilginç ve ürkütücü gibi görünse de, oldukça güvenli bir ulaşım türüdür. Günümüzde ulaşım araçlarının çok büyük bir öneme sahip olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Ulaşım, bir nesnenin veya kişinin bulunduğu yerden farklı bir yere aktarılmasıdır. Köyler, şehirler, ülkeler arasında bir yerden bir yere gidiş-geliş demektir. Kısacası ulaşım hayatın olmazsa olmazlarındandır. Hava yolu ulaşımının önemide oldukça yüksektir. Hava yolu ulaşımının en belirgin özelliği hızlı olmasıdır. Uçaklarlarla insan ve yük taşımacılığı yapılmaktadır. Uçaklar Nasıl Uçar? Uçak hava akımının kanatların alt ve üst yüzeyleri arasında basınç farkı meydana getirmesiyle havada tutunarak yükselebilen ve ilerleyebilen motorlu bir hava taşıtıdır. Uçağın havada kalabilmesini sağlayan kanatlar, kanatları dengede kalmasını sağlayan kuyruk, gerekli itmeyi sağlayan motor, pervane gibi elemanlardır. Yolcuları ve yükü barındıran gövde ve kokpit uçağın ana bölümlerindendir. Motorlar ve kanatlar çok farklı yapıya sahip olsalarda ilerleme ve yükselme benzer fiziksel aşamalar sonucunda oluşur. Uçakların havada kalmasını sağlayan ve ağırlığı dengede tutan kanatlarıdır. Motor ise öndeki havayı alarak arkaya doğru iter. Bu da itme gücü sağlayarak uçağın ileri gitmesini sağlar. Bernoulli prensibine göre; akışkanların hızı arttığında basınçları düşer. Uçakların uçabilmeleri için kanatların altındaki basınç, üst yüzeyindeki basınçtan daha fazla olması gerekir. Bunun için kanadın üst veya alt kısmındaki hava akımının durumlara göre hızlandırılıp yavaşlatılması gerekmekir. Uçağın öne doğru hareket etmesi yeterli olup, kanatlarında doğru bir açının da yakalanmasıyla uçaklar havalanabilir. Uçuşa Etki Eden Etkenler Uçakların havalanmasını ve havada tutunmasını sağlayan 4 temel unsur vardır. Bunlar ; motor gücü, ağırlık, kaldırma kuvveti ve hava direncidir. Motor Gücü Uçağın kanatlarının etrafından belirli bir hava akımı geçmesi gerekir. Bu akım uçağın motor gücünden sağlanır. Ağırlık Uçağın toplam ağırlığını belirtir. Uçak ne kadar hafifse yer çekimini o kadar kolay yener. Kaldırma Kuvveti Uçağın kanatları sayesinde sağlanan kuvvet ile uçağın havalanmasını ve havada kalmasını sağlar. Hava Direnci Uçağın havada oluşan akıma karşı yaptığı dirençtir. Uçağın itme yönünün tersine meydana gelir. Türkiye’nin ilk büyük havacılık fuarı olarak tarihe geçen Eurasia Airshow’a konuk olan dünyanın en büyük ikinci kargo uçağı Antonov AN-124 Ruslan sebebiyle büyük uçaklar geçen hafta epeyce konuşuldu. Dünyanın en büyük yolcu ve kargo uçakları Boeing, Airbus ve Antonov firmalarının imzasını taşıyor. Havacılık sektörüne yön veren bu şirketlerden Boeing ve Airbus hem yolcu hem kargo taşımacılığında, Sovyetler Birliği kökenli, günümüzün Ukraynalısı Antonov ise sadece kargo taşımacılığında hizmet veriyor. En büyük uçakların üreticileri dünya havacılığına da en önemli yön verenler olarak biliniyor. HT Cumartesi'nden Güntay Şimşek'in haberi... Dünyanın en büyük 6 uçağı Geçen hafta Antalya’da gerçekleşen fuara Antonov, statik alanda sergilediği 3 adet uçağıyla katıldı ve büyük ilgi gördü. Fuarın ilk günleri AN-70 ve AN-178 modelleriyle boy gösteren şirket, kapıların halka açıldığı cumartesi günü ise dünyanın en büyük 2’nci kargo uçağı AN-124’le damgasını vurdu. AN-124, hem Antalya semalarındaki uçuşuyla hem de statik alanda en dikkat çeken uçak oldu, ihtişamıyla büyüledi. Kuşkusuz AN-124 uçağını gören havacılık tutkunlarının aklına “Dünyanın en büyük 2’nci uçağı bu ise, birincisi hangi model? En büyük uçak sıralamasındaki diğer uçaklar neler?” gibi soruları bana da sormaya başladı. İşte o merakları gidermek üzere yola çıktım. Kargo ve yolcu taşımacılığında dünyanın en büyük 6 uçağını araştırdım. 1 Antonov AN-225 MRIYA Ukrayna yapımı olan Antonov AN-124’ün ağabeyi AN-225 Mriya halihazırda hizmette olan en büyük uçak. Sovyetler Birliği menşeli bu uçak, Ukrayna dilinde “Hayal” anlamına geliyor. Uluslararası Havacılık Federasyonu FAI-Fédération Aéronautique Internationale tarafından Guinness Rekorlar Kitabı’na 240 alanda aday gösterildi. Kargo taşımacılığında kullanılan uçaktan sadece bir adet bulunuyor. Antonov mühendisleri tarafından tasarlanan stratejik uçak, toplamda kg kargo taşıma kapasitesi ile dünya rekorunu elinde tutuyor. AN-225 teknik özellikleri Gövde uzunluğu 84 m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlığı 285 ton Maksimum kalkış ağırlığı 640 ton Motor sayısı 6 Tekerlek sayısı32 2 Airbus A380-800 Dünyanın iki büyük uçak üreticisinden biri olan Airbus’ın çift katlı ilk yolcu uçağı A380, aynı zamanda dünyanın en büyük yolcu uçağı unvanına da sahip. İlk test uçuşunu 2005 yılında, ticari uçuşunu ise 2007’de Singapur Havayolları filosunda yapmaya başladı. 4 jet motoruna sahip olan uçak; üç sınıfta 525 kişilik yolcu kapasitesine sahip ve km menzile uçabiliyor. A380-800 teknik özellikleri Uzunluk m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlık 361 ton Maksimum kalkış ağırlığı 560 ton 3 Boeing 747-8I Amerika Birleşik Devletleri’nin ve dünyanın en büyük uçak üreticisi Boeing’in efsane uçağı, jumbo jet 747’nin 5 metre 60 cm daha uzatılarak geliştirilmiş modeli. Amerika kıtasının en büyük, dünyanın ikinci büyük yolcu uçağı olma özelliğini taşıyor, ama dünyanın en uzun yolcu uçağı unvanı da bu uçağa ait. Üç sınıfta 467 yolcu kapasitesine sahip uçağın aynı zamanda kargo modeli de bulunuyor. Boeing 747-8I teknik özellikleri Uzunluk m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlık 361 ton Maksimum kalkış ağırlığı 447 ton Motor sayısı 4 4 Boeing 747-400 Boeing, ilk çift katlı efsane jumbo jet 747’yi 1970’te uçurmaya başladı. Seattle’daki Everet fabrikasında 1987 Eylül’de üretilmeye başlanan Boeing 747-400 ise aynı zamanda en fazla tercih edilen model oldu. Dünya havacılık endüstrisine damga vuran bu uçak, kanat uzunluğu, iç dizaynı, kokpit ve motor bölümleri için geliştirdiği yeni teknolojilerle havayollarının filosuna girdi. Bu modelden yola çıkılarak çeşitli modelleri de üretildi. Üç sınıfta 416 yolcu kapasiteli olan uçak halen gövde tasarımıyla en dikkat çeken model. B747-400 teknik özellikleri Uzunluk m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlık 171 ton Maksimum kalkış ağırlığı 405 ton Motor sayısı 4 5 Airbus A340-600 Avrupalı Airbus’ın 1991 yılından beri uçmakta olan 4 motorlu, çift koridorlu bu yolcu uçağı üç sınıfta yolcu taşımakta. A340 ailesinin en geniş kapasiteli, tüm Airbus uçaklarının ise metre ile en uzunu olan 340-600, üç sınıfta 350, tek sınıfta ise 475 yolcu kapasitesine ulaşabiliyor. Airbus 340-600 teknik özellikleri Uzunluk m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlık 240 ton Maksimum kalkış ağırlığı 368 ton Motor sayısı 4 6 Antonov An-124Ruslan Antonov, Sovyetler Birliği döneminde,1965’te Antonov 22 modeliyle dünyanın en geniş uçağıyla ismini duyurmuştu. AN-22 ile askeri alanda önemli bir başarıya imza atan Antonov, bu modelden sonra da dünyanın en büyük jetini AN-124’ü endüstriye kazandırdı. Oleg Antonov imzası taşıyan AN-124, her türlü piste iniş yapabilecek şekilde tasarlandı. İlk prototipi1982 yılında uçuşunu yaptı ve 1984 yılında üretime geçildi. Ve aynı yıl Antonovların babası Oleg Antonov hayata veda etti. Sonraki yıllar ise Antonov mühendisleri AN-124tasarımından faydalanarak An-225’i geliştirdiler. Antonov AN-124 teknik özellikleri Uzunluk m Kanat açıklığı m Yükseklik m Boş ağırlık 171 ton Maksimum kalkış ağırlığı 405 ton Motor sayısı 4 Tekerlek sayısı 14 Helikopter gibi uçak Trifan 600 Havacılık sektöründe kullanılan iki yaygın tabir vardır Döner kanat ve sabit kanat. Biri helikopteri, diğeri uçağı işaret eder. Döner kanatlar bulunduğu yerden, ileri geri hareket etmeden havalanabilirken, sabit kanatlı araçlar ise mutlak bir piste ihtiyaç duyarlar. Fakat baş döndürücü teknolojik gelişmeler, helikopter gibi havalanıp uçak gibi yükselen, hızla menziline varıp, yine helikopter gibi iniş yapabilen hava araçlarının müjdesini veriyor. Devrim niteliğinde olan bu gelişmeler sonrası havayoluyla ulaşımın tüm parametreleri değişebilir. 3 bin metrelik pistlere ihtiyaç da kalmayabilir! Amerikalı XTI firması 2018 sonunda helikopter pistlerine inebilecek uçak protitipi hazırlıyor. Hem bir jetin manevra kabiliyeti, hızı, yükselişi olacak, hem de bir helikopterde bulunan iniş kalkış özelliği... Mürettebatı 1 pilot 5 yolcu olarak belirlenen jetin, kabin içi oldukça konforlu ve yeni teknoloji kullanılarak tasarlanmış. Pilotla beraber 6 kişinin seyahat edebileceği jette bagaj koyabileceğiniz alan da mevcut. 2023 yılında ilk uçuşu yapması beklenen jet için fiyat olarak milyon dolarlık fiyat belirlendi. Bu rakam daha çok üst düzey iş insanlarının kullanabileceği bir hava aracı olacağını gösteriyor. Araç 2 bin 600 beygir gücünde ve 2 bin 778 km menziline sahip. 35 bin feet 10 bin 668 metre yüksekliğe çıkabiliyor. Bir helikopterin iniş-kalkış ve uçuş esnasında çıkardığı gürültü ise Trifan’da olmayacak. Ve bu yönüyle de çevreci olacak, rahatsızlık vermeyecek. Akrobasi pilotu nasıl olunur? Bu hafta Airport’ta sıra dışı bir konuğum var. Türkiye’nin sayılı akrobasi/gösteri pilotlarından Oğuzhan Yararcan. Aynı zamanda Pegasus Havayolları’nda kaptan pilot olarak görev yapan Yararcan ile neden akrobasi pilotu olmaya karar verdiğini, hangi eğitimleri aldığını ve gösterilere nasıl hazırlandığını konuştum. Bu hafta seçim sebebiyle cumartesi günü yayınlanacak olan Airport’ta ayrıca Türkiye’nin şova dayalı ilk havacılık fuarı Eurasia Airshow’da neler yaşandığını, hangi uçakların sergilendiğini ve en fazla ilgi toplayan 150 uçuş gösterisinden en güzel görüntüleri ekrana getireceğiz. Airport’un uçuş rotasında ise Yunanistan’ın en büyük adası Girit yer alıyor. Airport, cumartesi saat Habertürk ekranında olacak. Güncelleme Tarihi 18 Haziran 2020, 2115 Mayıs 27, 2022 Contents1 İrtifa ne demek edebiyat?2 Yüksek irtifa ne demek?3 1 irtifa kaç metre?4 Havacılıkta irtifa nedir?5 Yükselti irtifa ne demek?6 Salt idrak etmek ne demek?7 Yüksek irtifa hastalığı nedir?8 Yüksek irtifa performansı {nasıl} etkisinde bırakır?9 Yüksek irtifanın tesirleri nedir?10 F16 kaç feet çıkar?11 Harp uçaklar kaç metre yüksekten uçar?12 Bir helikopter ne kadar yükseğe çıkabilir?13 Yolcu uçakları kaç feet yükselir?14 Uçaklarda irtifa {nasıl} ölçülür?15 Yurt içi uçuşlar kaç feet? İrtifa ne demek edebiyat? Irtifa ne demek edebiyat? Aynı mertebe,yükseklikte bulunmak anlamına gelir. Bu irtifaya sen olmasan gelemezdik. Yüksek irtifa ne demek? Yüksek irtifa, deniz seviyesi ve ona yakın yüksekliklerden değişik olarak, insan ve canlı yaşamının yaşama şansını, değişen yeryüzü şekillerine bağlı olarak kısıtlayan yüksek rakımlı mevkiler. Yüksek irtifayı solunan havanın değişmesiyle insanı kısıtlayan bir sebep olarak da kabul etmek mümkündür. 1 irtifa kaç metre? metre feet ve üstündeki seviyelerde kullanılır. Uçuş seviyesini ölçmek için durağandurgun bir referans noktası alınır. Bu nokta genel anlamda, hektopaskal basınca denktir. Havacılıkta irtifa nedir? İrtifa, havacılık ve astronomide bir cisim ile referans alınan nokta arasındaki dikey mesafeyi ifade eden bir yükseklik terimi. Yükselti irtifa ne demek? Bir noktanın deniz yüzeyinden olan yüksekliği, yükselti, irtifa. Salt idrak etmek ne demek? Salt kelimesi yalnız, tek, bir tek, sırf, mutlak anlamlarına gelmektedir. Ek olarak içine yabancı bir şey karışmamış olan anlamındadır. Yüksek irtifa hastalığı nedir? İrtifa hastalığı yada akut dağ hastalığı, yüksek irtifa ve rakımlarda oksijen yetersizliğine bağlı olarak görülen patolojik bir hastalık. Çoğu zaman metre 8000 ft üstünde görülür. Bilhassa yüksek rakımlara tırmanan dağcı ve kayakçılar ile yüksek irtifalarda oksijen desteği olmadan uçan kimselerde görülür. You might be interested Kapsam Dışı Faz 1 2 Ne Demek?En iyi çözümYüksek irtifa performansı {nasıl} etkisinde bırakır? Yüksek irtifada hipoksiye maruz kalındıktan sonrasında birkaç saat içinde eritrosite oluşan fosfat bileşiklerinin miktarı artar. Bunların bazıları hemoglobinle birleşerek hemoglobinin oksijen ye ilgisini azaltır. 4500 m yükseklikte bu tesir, dokulara verilen oksijen miktarını %10-20 yükseltir. Yüksek irtifanın tesirleri nedir? Yükselti yükseldikçe atmosfer basıncı ve oksijen oranı azalır. Hava sıcaklığı düşer. Bu durumda vücut, oksijen basıncının azalışını telafi etmek için bazı fizyolojik değişimler gösterecektir. Vücudunuz yüksekliğe daha uyum göstermemişse baş ağrısı, bulantı, nefes darlığı ve çarpıntı yaşayabilirsiniz. F16 kaç feet çıkar? Performans 40,000 feet. yükseklikte Maksimum kısa süreli hız Mach 693 m/s feet. yükseklikte dayanımına nazaran maksimum hız Mach 648 m/s Taktiksel maksimum menzil iç yakıt tankı ve 6 tane 500 pound’luk bomba ile 360 deniz miliortalama 600 km. Harp uçaklar kaç metre yüksekten uçar? Uzun mesafelerde en iyi avcı uçaklarından daha hızlıdır Mach 3 = Saatte mil yada km den fazla ve saldırıdan korunacak bir irtifada m – 95 bin feet uçabilir. Bir helikopter ne kadar yükseğe çıkabilir? Saatte 278km hız meydana getiren helikopterin maksimum uçuş menzili 1000 km. 3 kişilik uçuş mürettebatına haiz helikopter, 38 yolcu taşıyabiliyor. Sadece VIP modellerinde bu sayı isteğe nazaran 309 km/saat hıza haiz helikopter,4 bin 575 m irtifaya çıkabiliyor. Yolcu uçakları kaç feet yükselir? Uçuş şartlarına nazaran değişim gösterse de, yolcu uçaklarının seyir irtifası çoğu zaman – fit metre arasındadır. Yerden yükseldikçe kabin dışı ortamda oksijen yetersiz hale gelir, atmosfer basıncı ve sıcaklıklar ise giderek düşer. Uçaklarda irtifa {nasıl} ölçülür? Yükseklik ölçümü hava basıncını ölçerek yapıldığı şeklinde, hem de Radio-Altimeter ve Radar-Altimeter şeklinde yöntemlerle de yapılır. Tazyik ile yükseklik ölçümü Barometrik Bilinmiş olduğu şeklinde hava basıncı artan yükseklik ile azalır. You might be interested First Name Ne Demek?ÇözülmüşYurt içi uçuşlar kaç feet? 35-42 bin feet aralığındaki optimum uçuş yüksekliği ise uçağın ağırlığına göre değişiklik gösterir. Daha hafifçe olan tayyare, daha yüksekte uçar. Yere en yakın atmosferik katman troposferdir ve 36 bin feete kadar ölçülür. Yağışlar, rüzgarlar ve meteorolojik vakalar bu katmanda gerçekleşir. Demir Kuşların Büyüsü “Uçma arzusu, tarih öncesi çağlarda iz bırakmayan topraklar boyunca yorucu yolculuklarında, kuşların serbestçe akan kuşları, kıskanmış gibi görünen atalarımız tarafından bize verilen bir fikirdir.” Orville WRİGHT Geçmişten bugüne taşıdığımız, tarihte birçok olayın sebeplerinden biri olan merak duygumuz aynı zamanda birçok icadın yapımında da en temel etken. Çocukluğumuza dönelim çocukların merak duygusuyla başa çıkamadığını biliriz hangimiz kağıttan uçak yapmaya çalışmadık? Koltuğun üstüne çıkıp kollarını açarak uçmaya çalışıp hangimiz dizlerimizi yaralamadık? Merak ettiğimiz her şey bir icada sebep oldu ve biz ’geri dönülmez bir yol ’ olan teknoloji yoluna girdik. Her insanın merak ettiği alanlar farklıdır, gökyüzüne baktığımızda kuşlar dışında uçan uçakları fark edip kaç kere ’Uçaklar nasıl uçuyor ?’’ deyip şaşkınlığımızı hayranlığımıza katmadık ki? Belki sen demedin ama uzat şu yazının başlığını yakınındaki herhangi birine bakalım o demiş mi? 7’den 70’e merak edilen bir konunun anahtarını elinize vermeden önce bir çocuğun babasına uçağın nasıl uçtuğunu sorup cevapsız kaldığını, dedelerimizin nenelerimizin uçakları görünce elleriyle kafalarını korumaya çalışıp aman şimdi üzerimize düşecek korkusuyla kapalı alanlara kaçtığını hatırlatmak istiyorum. Şimdi birlikte anahtarı kavrayalım yıllardır merak edilen onlarca ton ağırlığındaki metal kütlelerin nasıl oluyor da havada kaldığına bakalım. Öncelikle çocukların yaptığı kanat hareketini hatırlamanızı istiyorum, kaçımız kollarımızı kanat yaptık kim bilir uçmak için kanatların yeterli olabileceğini düşünen çağlar aslında aracın en önemli parçasını bulmuşlar ya da şöyle bakalım yüzyıllar önce kuşlardan esinlenerek gökyüzünde olunmak istenmiş peki kuşlara da bakınca yine kanatların uçmak için gerekli olduğunu düşünmedik mi? Yani öncelikle yanlış bilineni düzeltelim uçaklar devasa motorları sayesinde değil çok basit fizik prensipleriyle kanatlarının yapısı sayesinde havada kalabiliyorlar. Bir hava aracının motorsuz olabilme ihtimali vardır ; planör ve yamaç paraşütü gibi. Kuşlardan farklı olarak uçakların motorları vardır evet kanatlar uçmasını sağlar ama motorlar öndeki havayı alıp arkaya iter böylelikle öndeki hava ağırlığını hafifletip arkanın hava ağırlığını artırır. Bu da itme gücünü sağlar. Uçağa etki eden dört 4 temel kuvvet vardır. Uçağı ağırlık merkezinden aşağı doğru çeken kuvvete grovity yerçekimi kuvveti , bunu karşılayacak olan uçağı yukarı doğru çeken kuvvete lift kaldırma kuvveti denir. Kaldırma kuvvetini kanatlar üretir eğer lift kaldırma kuvveti , grovity yer çekiminden küçük olursa uçak irtifa kaybeder. Eğer kaldırma kuvveti lift, yer çekiminden grovity büyük olursa uçak tırmanır. Her iki kuvvet eşit olursa uçak sabit yükseklikte uçmaya devam eder. Uçağı etkileyen bir diğer kuvvet uçağı öne doğru çeken ve motorlar tarafından üretilen thrust itme kuvveti. Thrust kuvvetine karşı koyan ve uçağı yavaşlatmaya çalışan kuvvete drag sürtünme kuvveti denir. Thrust havanın gövde üzerindeki sürtüşmesi ve karşıdan çarpan havanın yavaşlatıcı etkisinden oluşur. Burada dikkat etmemiz gereken kural itme kuvveti sürtünme kuvvetinden büyük olursa uçak hızlanır, küçük olursa uçak yavaşlar, eşit olursa uçak sabit hızda uçmaya devam eder. Uçağa etki eden kuvvetlerden sonra uçağa yandan baktığımızı düşünelim . Kanatların tasarımına airfoil denir. Yandan bakılınca asimetrik bir su damlası şeklindedir. Kanada gelen hava molekülleri ikiye ayrılır bir kısmı airfoil üst kısmını takip ederken bir kısmı alt kısmını takip etmektedir. Üst tarafını takip eden hava molekülleri şekilde de görüldüğü gibi daha fazla yol katederler . Böylece kanadın üstünden akan havanın hızı arttığından ve basıncı düştüğünden dolayı kanat üzerinde vakum oluşur. Bu vakum kanadı yukarı doğru çeker, kanatta uçağa bağlı olduğu için uçağı da yukarı doğru çekmiş olur. Uçak havadayken kanatlar yukarı doğru esner ve kanadın ucu uçağın tavanıyla aynı hizaya gelir. Bu etkenler Bernoulli prensibine dayanır. Bernoulli ilkesi, akışkanların hızı ile basıncı arasındaki ilişkiyi açıklar. Buna göre hareket halindeki akışkan taneciklerinin hızı ile akışkanın uyguladığı basınç arasında ters orantı vardır. Yani akışkanın hızının arttığı kesitte basınç azalır, hızın azaldığı kesitte basınç artar. Uçak hareket ettiğinde Bernoulli prensibine göre laminer akışı halinde olan hava, kanadın üst tarafında alçak alt tarafında ise yüksek basınç oluşur. Oluşan bu basınç farkı sayesinde uçak yukarı doğru itilir. Uçak havadayken kanatçıklar, kuyruk dümeni, kuyruk kanadıyla yönlendirebiliriz. Kanatların dış yüzünde yer alan kanatçıklar birbirlerinden bağımsız olarak yukarıya ya da aşağıya doğru hareket ettirilebiliyor. Bu harekete yalpa denir. Bu manevra kanatların taşıma kuvvetini değiştiriyor. Uçak daha küçük taşıma kuvvetli kanadın yönüne doğru yalpa vuruyor. Uçakların yön değiştirmesi uzunlamasına, yanlamasına ve düşey üç eksen etrafında olur. Longitudinal Axis Uzunlamasına Eksen Bir uçağın ağırlık merkezinden geçerek burnundan kuyruğuna uzanan eksendir. Uçağın boyuna ekseni etrafında yaptığı harekete yatış hareketi denir. Uçağın bu eksen etrafındaki hareketleri kanatçık, elevon ve spoiler ile kontrol edilir. Lateral Axis Yanlamasına Eksen Uçağın ağırlık merkezinden geçerek bir kanat ucundan diğer kanat ucuna doğru uzanan eksendir. Bir uçağın burun ekseni etrafında yaptığı harekete yunuslama denir. Uçağın burun ekseni etrafındaki yunuslama hareketi, irtifa dümeni elevator, hareketli yatay stabilize stabilizatör ve elevonlar tarafından kontrol edilir. Vertical Axis Düşey Eksen Uçağın ağırlık merkezinden geçerek gövde alt kısmına uzanan eksendir. Bir uçağın düşey eksen etrafında yaptığı harekete sapma hareketi denir. Bu hareket istikamet dümeni tarafından sağlanır. Belki yarın kullanacağın aracı, belki şu an merdivenlerini çıktığın aracı belki yine içinde bulunduğun ve şaşkınlıkla kanatlarına baktığın aracı, nasıl uçtuğunu bilmediğin için korktuğun aracı artık tanıyorsun. Çocuğuna ’boşver ’ demeden cevaplandırabilirsin , yanında bulunan insanların meraklarını giderebilirsin. Kaldır başını gökyüzünün güzelliğine ulaşan demir kuşlarımız artık bize yabancı değil gör. Gökyüzünün büyüsüne yakından bakmamızı sağlayan , hızlı ulaşımı sağlayan Orville ve Wilbur Wrigt kardeşlere teşekkür ederiz. ’Uçak düşmeye vakti olmadığı için havada kalır.’’ Orville WRİGHT Yazan Zeynep Helin Salık Kaynakça › Havacılık ve Uzay Mühendisliği Pascoe, D. H.,2015 Uçak, Optimist Yayınları Dr. Ocak, 2016 Uçaklar Nasıl Uçar? , TUBİTAK Uçak Nasıl Uçar Uçaklar nasıl uçarlar, Uçakların uçması için ne gereklidir, Hakkında bilgi. Uçakların nasıl uçtuğunu görmeden önce bir uçağa etki yapan kuvvetleri gözden geçirmek gerekir. Uçakları etkileyen kuvvetlerin başında yer çekimi gelir. Havaya atılan taşı yere düşüren yer çekimi, uçağı da aşağı doğru çeker. Bu kuvveti yenmedikçe yani uçağa bu kuvvete ters yönde, ama daha büyük bir kuvvet uygulamadıkça uçağın havada durması imkansızdır. ucak_nasil_ucarYer çekimi kuvveti, uçağın, cisimlerin ağırlığıyla doğru orantılıdır. Ağır cisimler, hafif cisimlerden daha büyük bir kuvvetle aşağı doğru çekilirler. Bu yüzden, ağır uçakları havada tutmak için daha büyük kuvvet gerekir. Uçuş için gerekli ikinci kuvvet ise uçağı ileri doğru götüren kuvvettir. Bu kuvveti motorun döndürdüğü pervane doğurur. Pervanenin dönmesi uçağın önündeki havayı geriye doğru iter. Böylece uçağın önünde bir boşluk doğar, uçak da bu boşluğa kayar ve ilerlemiş olur. Uçağı ileri götüren bu kuvvet, pervanenin büyüklüğüne, biçimine, dönme sayısına bağlıdır. Bu üç büyüklük değiştirilerek uçağı ileri götüren kuvvetin oranı değiştirilebilir. Uçak ilerlemeye başlayınca haava kanatların alt ve üstünden akmaya başlar. Aerodinamik biçiminden ötürü kanatların üst yüzünün mesafesi alt yüzünün mesafesinden daha uzundur. Bu yüzden hava, kanatların üst yüzünden daha hızlı akarak burada bir alçak basınç meydana getirir. Kanatların alt yüzündeki basınç üst yüzündekinden fazla olduğu için de uçak yukarı doğru kalkar. Batı Aşığı ! sevgininsinifi Uçaklar Nasıl Uçar? Sanılanın aksine bir uçağı havada tutan parçası motor değil kanadıdır. Motor sadece öndeki havayı alır ve arkaya doğru iter. Bu bir itme gücü thrust sağlar. Bu güç sayesinde uçak ileri doğru hareket eder. Uçak ileri doğru hareket ederken kanadının kesit Airfoil yapısından dolayı kanadın alt yüzeyinde yukarı doğru bir kaldırma kuvveti Lift doğar. Bu arada da hava, içinde ileri doğru hareket eden uçağa karşı bir direnç drag gösterir. Uçaklar Nasıl Uçar? Uçağın süratı arttıkça kanadın kaldırma kuvveti artar. Bu kaldırma kuvveti yerçekimi Gravity ve hava direncinin Drag toplamından fazla olduğunda uçak yerden havalanır. Kısacası uçak uçmaya başlar. Uçakların nasıl uçtuğunu anlayabilmemiz için öncelikle kuşlara bakmalıyız. Çünkü insanlar uçmak için kuşları uzun süre gözlemlemişler ve onları örnek almışlardır. Kuşlar uçma eylemini en başarılı olarak gerçekleştiren canlılardır. Kuşlar mükemmel uçuşlarını iki yöntemin birleşimiyle ortaya çıkarırlar. Birincisi kuşlar her kanat çırptıklarında kanatları altındaki havayı hızla aşağı doğru iterler. Bu hareket onların etki tepki prensibi sayesinde havada yükselmelerini sağlar. İkincisi kuşların kanadı özel aerodinamik yapıya sahiptir. Bu sayede kanatları havada hareket ederken aynı zamanda taşıma kuvveti oluşturur. Bu taşıma kuvveti ise onların havada tutunabilmelerini sağlar. Önce kanat çırparak yükselirler, sonra irtifalarını hıza dönüştürerek kanatlarında taşıma kuvvetinin oluşmasını sağlarlar. Daha sonra yeniden kanat çırparlar, yeniden hız kazanırlar ve hızın artışıyla artan taşıma kuvveti sayesinde havalanırlar. Uçmak esasında, havadan ağır bir cismin, havada, belli bir irtifada tutunabilmesi ve hava içinde hareket edebilmesidir. Hava içindeki bir cisim, işgal ettiği hacim kadar havanın ağırlığına eşit bir kuvvet ile aşağıdan yukarıya itilir. Eğer bu kuvvet cismin ağırlığından küçük ise, bu itmeye rağmen cisim yerde kalır. Kuvvet ağırlığa eşit ise cisim, zeminde ise zeminde, havada ise havada kalır. Kuvvet ağırlıktan büyük ise cisim yukarıya doğru yükselir. Yukarıdaki tarife göre, uçma eyleminde iki temel unsur vardır ⇒ Havada belli bir seviyede Tutunma ⇒ Genel olarak hava içinde Hareket Etme, Yer Değiştirme Ancak, bunun istisnaları vardır. Mesela uçurtma, havada, onu yere bağlayan ipin ve rüzgar durumunun müsade ettiği kadar belli bir irtifada tutunur, hafif çırpınmalarla uçar. Ancak, onu yere bağlayan ip sebebiyle rüzgar istikametinde hareket edemez. Helikopter, gereğinde ve arzu edildiğinde belli bir irtifada hareketsiz kalabilir. Fakat bunlar için de uçma tabiri kullanılır. Tutunma Nasıl Olur? Balon ve zeplin gibi, işgal ettikleri hacmi dolduran havadan hafif olan vasıtalar belli bir irtifada hareketsiz olarak kalırlar. Rüzgar çıkınca da rüzgar hızı ile rüzgar doğrultusunda hareket ederler. Görüldüğü gibi, havadan hafif vasıtalar bakımından tutunmak için muhakkak hareket şart değildir. Helikopter ve böceklerde hareket yok iken tutunma mümkün gibi görünüyor ise de, burada hareket halinde olan tutunmayı temin eden kuvveti meydana getiren kanatlardır. Aksi halde havadan ağır olan bu gibi vasıta ve böcekler için tutunma mümkün olamazdı. Uçuş Mantığı Otomobillerin direksiyonu döndürülerek yön değiştirmesi çok basit bir işlemdir. Bu hareket düşey eksen etrafında olur. Uçakların yön değiştirmesi ise uzunlamasına, yanlamasına ve düşey üç eksen etrafında olur. Uzunlamasına Eksen Bir uçağın ağırlık merkezinden geçerek burnundan kuyruğuna uzanan eksendir. Uçağın boyuna ekseni etrafında yaptığı harekete yatış hareketi denir. Uçağın bu eksen etrafındaki hareketleri kanatçık, elevon ve spoiler ile kontrol edilir. Yanlamasına Eksen Uçağın ağırlık merkezinden geçerek bir kanat ucundan diğer kanat ucuna doğru uzanan eksendir. Bir uçağın burun ekseni etrafında yaptığı harekete yunuslama denir. Uçağın burun ekseni etrafındaki yunuslama hareketi, irtifa dümeni elevator, hareketli yatay stabilize stabilizatör ve elevonlar tarafından kontrol edilir. Düşey Eksen Uçağın ağırlık merkezinden geçerek gövde alt kısmına uzanan eksendir. Bir uçağın düşey eksen etrafında yaptığı harekete sapma hareketi denir. Bu hareket istikamet dümeni tarafından sağlanır. Bir Uçakta Toplam Yapı Ağırlığının • % 36’sı Taşıyıcı Yüzeyler Kanatlar • % 6,5’i Güç Grubu Motorlar • % 6,5’i Kuyruk Yüzeyleri • % 35,5’i Gövde • %14,5’i İniş Takımları • %7,5’i Teçhizat olmak üzere altı ana yapıdan oluşur. Uçağın kullanım amacına göre bu elemanların yapı ağırlığı içindeki oranı değişebilir. Mesela çok modern bir uçakta teçhizat ağırlığı toplam ağırlığının % 10’una yakındır. Bu ana elemanlar içinde kanatlarla kuyruk yüzeyleri, kesitlerinin ve havaya nazaran duruşlarının arz ettiği özellik dolayısı ile hava içindeki hareketleri sırasında harekete engel sürükleme kuvveti ile birlikte uçağı havada tutan taşıma kuvvetini de meydana getirirler. Bu sebeple bu elamanlara Aktif Elemanlar denir. Halbuki, gövde, güç grubu, iniş takımları, vs. gibi elemanlar hava içindeki hareketlerinde sadece sürükleme doğururlar, hiçbir suretle taşıma meydana getiremezler. Bu sebeple bu gibi ana elemanlara da uçağın Pasif Elemanları denir. Kaynak

uçak kaç metre yükseklikte uçar